آمبوبگ چیست؟

آمبوبگ چیست؟
آمبوبگ یک نام تجاری است که در سال 1953 بر روی اولین نوع BVM ساخته شده توسط یک مهندس آلمانی گذاشته شد (Dr. Holger Hesse) لذا نام اصلی این وسیله Bag-Valve-Mask نام دارد که با حجم های 500، 600، 1500، 2000 سی سی موجود می باشد. BVM باید حتماً شفاف باشد و حتماً به رابط اکسیژن وصل باشد همچنین بگ ذخیره به آن متصل باشد چرا که به واسطه همین بگ ذخیره است که می توان Fio2 90% را ایجاد نماییم. مدلهای متفاوتی دارد نوع سیلیکونی با قابلیت اتوکلاو شدن و نوع دیگر که کل اتصالات آمبوبگ باید باز شده و در سطل محلول Hi-disinfection (مونورپید) برای مدت 10 تا 15 دقیقه گذاشته و سپس آبکشی شود.
دریچه (Valve) تعبیه شده روی آمبوبگ با درجات 20، 40 و 60 سانتی متر آب می باشد که در هنگام تهویه با ماسک صورت، باید دریچه بسته باشد و در زمان تهویه از طریق لوله تراشه دریچه به صورت باز قرار گیرد در چنین حالتی اگر فشار راه هوایی از مقدار تنظیم دریچه مثلاً 20 سانتی متر آب بیشتر باشد فشار هوای اضافی به سیستم تنفسی بیمار اعمال نشده بلکه با خروج از دریچه این فشار تعدیل می گردد.

در زمان استفاده از BVM حتماً اکسیژن به ورودی آن وصل باشد و میزان جریان اکسیژن حداقل بر روی 10 لیتر قرار گیرد تا بیشترین درصد اکسیژن در دسترس بیمار قرار گیرد. سایز ماسکهای صورت که به آمبوبگ متصل می گردد به این قرار است: 0، 1، 2، 3، 4، 5 از تکنیک EC برای نگهداشتن ماسک روی صورت استفاده می شود. سه انگشت زیر فک تحتانی بشکل E و انگشت شست و اشاره به صورت حرف C روی ماسک قارا می گیرد به صورتی که ماسک کاملاً بر روی صورت بیمار فیکس گردد و از نشت هوا جلوگیری شود.

تعداد تنفس با BVM در سنین مختلف:
-تعداد تنفس در دقیقه هنگام داشتن لوله تراشه در کلیه گروههای سنی 8 تا 10 تنفس
-در شیر خواران و کودکان 12 تا 20 تنفس با ماسک و آمبوبگ
-تنفس در بزرگسالان 10 تا 12 تنفس با ماسک و آمبوبگ

تهویه با استفاده از آمبوبگ ( Bag valve mask)
با اتصال ماسک به مخزن اکسیژن می توان غلظت هوای دمی بیمار را افزایش داد، به طوری که با استفاده از اکسیژن اضافی به میزان 15 لیتر در دقیقه می توان غلظت اکسیژن دمی را به 100 % رسانید. آمبوبگ را می توان با استفاده از ماسک که روی دهان و بینی بیمار قرار می گیرد، استفاده نمود و یا با استفاده از یک آدابتور ماسک را به لوله تراشه بیمار متصل و اقدام به تهویه مکانیکی نمود.
استفاده صحیح از BVM یکی از مهارت هایی است که پرستاران و تیم های درمان اورژانسی لازم است در آن توانا باشند. باید توجه نمود که کیسه ماسک توسط یک دست گرفته شود و دست دیگر برای نگهداری ماسک بر روی صورت و نیز پوزیشن دادن به سر بیمار مورد استفاده قرار گیرد.
توجه داشته باشید که عدم وضعیت دادن صحیح به سر و چانه بیمار موجب انسداد راه هوایی و بی تأثیری تهویه با ماسک می گردد. در صورتی که توانایی برای گرفتن همزمان کیسه و وضعیت دادن و چانه بیمار توسط یک فرد وجود ندارد، لازم است تا یک فرد اقدام به وضعیت دادن به سر و چانه نموده و فرد دیگر با یک دست ماسک را محکم بر روی دهان و بینی گرفته و با دست دیگر اقدام به فشردن کیسه نماید.

موفقیت در تهویه بیمار با BVM وابسته به محکم بودن ماسک بر روی صورت بیمار ( عدم نشت هوا) باز بودن راه هوایی و تهویه کافی با حجم و تعداد مناسب در دقیقه می باشد.قرار دادن یک لوله دهانی - حلقی ( AirWay) قبل از شروع تهویه به باز ماندن راه هوایی کمک نماید.
آرام و آهسته ونتیله نمودن بیمار خطر ورود هوا به معده و خطرات ناشی از آن ( خروج محتویات معده به دهان و حلق بیمار و در نتیجه آسپیراسیون) را کاهش می دهد.موثر بودن تهویه با BVM با بالا و پایین آمدن قفسه سینه مشخص می گردد. در صورت در دسترس بودن، استفاده از پالس اکسی متری و کنترل SaO2 می تواند کفایت تهویه را ارزیابی نماید.
استفاده از آمبوبگ های کوچک خطر تهویه بیش از حد و پر هوایی ریه ها و در نتیجه خطر صدمات ریوی ناشی از افزایش فشار ( باروتروما) را برای اطفال کم می کند.

آمبو بگ و انواع آن
آمبو بگ یک مخزن هوایی سیلیکونی و یا پلاستیکی می باشد که به طور دستی در ایجاد فشار مثبت ریوی درشرایط پنوموتوراکس و یا در تنفس مصنوعی هنگام سی پی آر استفاده می شود.

حجم مخازن آمبو بگ با توجه به کارایی آن متفاوت است و در حجم های 500، 600، 1500 و 2000 سی سی ساخته و به بازار عرضه می گردد.

آمبو بگ در تمامی مراکز درمانی و اورژانس ها مورد استفاده قرار می گیرد.

اجزای آمبو بگ
آمبو بگ قطعات مختلفی را دارا می باشد.

مهم ترین قطعات آن شامل سه قطعه ی اصلی رابط اکسیژن، بگ ذخیره و دریچه ی ویو می باشد که به راحتی هنگام شست شو به از هم جدا شده و با ماده ی مخصوص به مدت 15 دقیقه ضد عفونی می گردد.

نحوه عملکرد و استفاده از آمبو بگ
آمبو بگ دارای شیر یک طرفه است که موجب می شود کیسه هوا به خودی خود پر شود و از خالی شدن آن جلوگیری می کند.

لازم است که آمبو بگ حتما شفاف باشد و به رابط اکسیژن وصل باشد و همچنین بگ ذخیره نیز به آن متصل باشد چرا که بگ ذخیره موجب ایجاد اکسید آهن 90% می گردد.

آمبو بگ این قابلیت را دارا می باشد که بتوان غلظت هوای دم بیمار را با اتصال ماسک به مخزن اکسیژن مقدار آن کنترل کرده و یا آن را به مقدار دلخواه افزایش داد.

دریچه ای که بر روی آمبو بگ تعبیه شده است با درجات 20، 30 و 40 سانتی متر آب می باشد که در هنگام تهویه با ماسک صورت، این دریچه می بایست باشد و در زمان تهویه از طریق لوله تراشه دریچه در حالت باز قرار گیرد.

در این حالت اگر فشار راه هوایی از درجه ای که تنظیم شده است مثلاً 40 سانتی متر آب بیشتر باشد، فشار هوای اضافی در سیستم تنفسی بیمار اعمال نمی شود واز دریچه خروج و موجب کنترل فشار هوا می گردد.

کاربرد های آمبو بگ
هنگام استفاده از آمبو بگ باید اکسیژن به ورودی آن متصل باشد و جهت اینکه بیمار بیشترین درصد اکسیژن را دریافت کن، میزان جریان اکسیژن می بایست روی 10 لیتر قرار گیرد.

آمبو بگ را می توان با استفاده از ماسک بر روی مجاری تنفسی مانند بینی و دهان و یا با استفاده از ادابتور ماسک را بر روی لوله تراشه قرار داد و اقدام به تهویه مکانیکی نمود.

نحوه تأثیر آمبو بگ در تهویه مکانیکی با بالا و پایین شدن قفسه سینه قابل مشاهده است.

در سنین مختلف تعداد تنفس با آمبو بگ متفاوت است.

در کلیه گروه های سنی با داشتن لوله تراشه بین 8 تا 10 تنفس است در حالی که هنگام تنفس با ماسک و امبوگ در نوزادان و کودکان 12 تا 20 و در بزرگسالان 10 تا 12 تنفس می باشد.

آمبو بگ ها در چه شرایطی مورد استفاده قرار می گیرند؟
کمک های اولیه ی تنفسی قبل از انتقال بیمار آسیب دیده قلبی / تنفسی به بیمارستان
کودکان دچار تنگی نفس
هنگامی که لوله گذاری داخل تراشه امکان پذیر نیست یا منع شده است
هنگامی که در درمان ها یا جراحی های کوچک لوله گذاری داخل تراشه لازم نیست.

استفاده از آمبو بگ ها در چه افرادی مشکل ساز است ؟
بیماران بدون دندان ( از آنجایی که ساختمان دهان بیمارانی که دندان ندارند، اندکی متفاوت تر از افراد عادیست، از این جهت قرار دادن آمبو بگ در بیمارانی که دندان ندارند با مشکلاتی مواجه است.)
بیمارانی که موی روی صورتشان زیاد دارند ( قرار دادن آمبو بگ در بیمارانی که ریش و سیبیل زیادی دارند امری دشوار تلقی می شود.)
بیماران چاق یا خیلی لاغر ( متناسب کردن ماسک بر صورت این افراد با سختی زادی رو به رو است.)
بیمارانی با سابقه ی خرناس شدید ( این افراد ممکن است در حین تنفس دچار مشکلاتی خاص باشند و شرایطی را داشته باشند که استفاده از آمبو بگ را دشوار کند.)

در هنگام کارگزاری آمبو بگ چه ابزاری مورد نیاز است ؟
در شرایط عادی، در هنگام استفاده ابزار ذیل می بایست در دسترس باشد:

لوله اتصال (اتصال امبو بگ به یک منبع اکسیژن)
منبع اکسیژن (قادر به ارائه اکسیژن غلظت بالا)
ساکشن (خروج محتویات معده به دهان و حلق بیمار و در نتیجه آسپیراسیون)

موقعیت بیمار در هنگام استفاده از آمبوبگ چگونه باید باشد ؟
استفاده درست یکی از مهم ترین مهارت هایی می باشد که کارکنان اورژانس و یا پرستاران می بایست بر آن تسلط داشته باشد.
توجه داشته باشید که با یک دست کیسه ماسک و با دست دیگر باید ماسک را بر روی صورت و همچنین پوزیشن دادن به سر بیمار مورد استفاده قرار گیرد.
سر بیمار باید اندکی بالاتر از سطح بدن قرار گیرد.
استفاده از یک حوله در قسمت زیرین سر بیمار به جهت اطمینان از باز بودن جریان عبور هوا، می تواند به عملکرد بهتر پروسه کمک کند.

دقت کنید که سر بیمار طوری قرار بگیرد که گوش های او با شکاف جناغی در یک راستا قرار گیرد.
اگر به آسیب گردن یا آسیب نخاعی مشکوک هستید، میبایست از حرکت چانه برای باز کردن راه هوایی بیمار استفاده کنید، در غیر اینصورت، از حرکت دادن سر را برای باز کردن راه هوایی استفاده کنید.
اگر بیمار واکنش غیر عادی نداشته باشد، برای داشتن یک راه هوایی آزاد، می توان از OPA (راه هوایی اوروفارنکس) استفاده کنید.
اگر بیمار OPA را نتواند تحمل کند، از راه هوایی بینی - حلقی استفاده کنید. ( اگر در وسط صورت، یا بخش های مهم سر، ضربه وارد گردیده است، هر گز از راه هوایی بینی نباید استفاده شود چراکه این راه هوایی می تواند به فضای داخل جمجمه وارد شده و خطر آفرین باشد.)