پارچه مخمل کبریتی چیست؟

پارچه مخمل کبریتی (Corduroy Fabric) چه نوع پارچه ای است؟

مخمل کبریتی پارچه ای برجسته و بادوام است که تولید کنندگان منسوجات می توانند آن را با انواع مختلف مواد اولیه تولید کنند. شهرت این پارچه به دلیل الگوی برجسته منحصر به فردش است که تولید کنندگان منسوجات می توانند آن را در عرض های مختلفی تولید نمایند.هر چند پارچه مخمل کبریتی معمولا با پنبه ساخته می شود، اما می توان از مخلوط پلی استر و پنبه، و یا حتی پلی استر کامل نیز برای ساخت آنها استفاده کرد.

البته گاهی اوقات تولید کنندگان منسوجات برای ساخت پارچه مخمل کبریتی از پشم هم استفاده می کنند، اما برجستگی های روی پارچه مخمل کبریتی پشمی به اندازه برجستگی های روی سایر انواع پارچه مخمل کبریتی (ساخته شده با مواد اولیه دیگر) نیست. تولید کنندگان معمولا پارچه مخمل کبریتی را با رنگ های مختلف رنگ می کنند؛ نوع خاصی از رنگرزی پارچه مخمل کبریتی باعث رنگ پریدگی غیر یکنواخت این پارچه می شود که ظاهر خوشایند و زیبایی به این پارچه می بخشد.

مشخصات فنی پارچه مخمل کبریتی

پارچه مخمل کبریتی با سه نوع نخ جداگانه بافته می شود. دو نخ اولیه، بافت ساده یا جناغی ایجاد می کنند و نخ سوم برای پر کردن بافت به صورت جهت دار مورد استفاده قرار می گیرد؛ در ضمن این نخ باعث ایجاد پیوستگی هایی می شود که از روی حداقل چهار نخ تار عبور می کنند.

تولید کنندگان منسوجات سپس با استفاده از تیغه هایی این نخ های پیوسته را بریده و همین باعث می شود تا برجستگی های پرزدار پارچه بر روی سطح بافت آن ظاهر شوند. برجستگی های نخ پرزدار (انباشته شده) روی پارچه مخمل کبریتی به راه راه معروف هستند. عرض این طرح های راه راه به میزان قابل توجهی متفاوت است.

«تعداد راه راه» یک پارچه مخمل کبریتی براساس تعداد خطوط راه راه موجود در یک اینچ پارچه تعیین می شود؛ تعداد راه راه یک پارچه مخمل کبریتی استاندارد حدود 11 تا 12 است.
هر چه تعداد راه راه کمتر باشد، طرح های راه راه پارچه مخمل کبریتی ضخیم تر هستند و هر چه این تعداد بیشتر باشد، این طرح ها نازک تر و به هم چسبیده تر خواهند بود.

تاریخچه پارچه مخمل کبریتی

مورخان بر این باورند که پارچه مخمل کبریتی از پارچه ای مصری به نام متقال (fustian) سرچشمه گرفته که در سال 200 میلادی ساخته می شده است. پارچه متقال نیز مانند پارچه مخمل کبریتی دارای برجستگی هایی است؛ اما این نوع پارچه بسیار زبر بوده، و دقت و ظرافت بافت آن هرگز به اندازه پارچه های مخمل کبریتی جدید نیست.

تولید کنندگان منسوجات در قرن هجدهم در انگلستان پارچه های مخمل کبریتی جدید را تولید کردند. ریشه نام این پارچه همچنان مورد بحث است، اما حداقل بسیار بعید به نظر می رسد که نظریه واج ریشه شناسانه در مورد ریشه نام این پارچه که بسیار رایج است صحیح باشد: برخی از منابع تاریخی استناد کرده اند که کلمه corduroy از واژه فرانسوی corde du roi آمده است که درباریان و اشراف فرانسه معمولاً از این پارچه استفاده می کرده اند؛ اما هیچگونه اطلاعات تاریخی که از این نظریه پشتیبانی کند وجود ندارد.

به احتمال زیاد تولید کنندگان پارچه انگلیسی این نام را از نام kings-cordes گرفته اند که در اوایل قرن نوزدهم می زیسته است. ضمناً احتمال دارد که این نام از نام خانوادگی انگلیسی Corderoy گرفته شده باشد.
صرفنظر از اینکه چرا به این پارچه «corderoy» گفته می شود، حقیقت این است که این پارچه در طول قرن هفدهم در میان تمام اقشار انگلیسی بسیار محبوب بوده است. اما در قرن نوزدهم پارچه مخمل به عنوان مجلل ترین پارچه موجود جایگزین پارچه مخمل کبریتی شد و بین نخبگان رواج پیدا کرد.

پارچه مخمل کبریتی در قرن بیستم

پارچه مخمل کبریتی در طول جنگ جهانی اول دوباره محبوبیت خود را به دست آورد و در مدت کوتاهی به پارچه اصلی لباس فرم پیاده نظام ارتش و لباس دوران مدرسه تبدیل شد. این پارچه قبل از آنکه در دهه 1950 از مد بیافتد، در طول نیمه اول قرن بیستم از محبوبیت نسبتاً خوبی برخوردار بود.

احیا شد و گروه هایی مانند Grateful Dead دوباره این بافت را در سراسر ایالات متحده محبوب کردند. پارچه مخمل کبریتی گاهی اوقات سمبل بازگشت به فرهنگ طبقه کارگر قرن بیستم محسوب می شود و گاهی اوقات فقط به چشم یک پارچه «عالی» که دارای رنگ ها و بافت های منحصر به فرد است به آن نگاه می شود؛ به هر حال در هر صورت پارچه مخمل کبریتی توانست به سرعت به پارچه معرف قرن بیستم تبدیل گردد.

پارچه مخمل کبریتی در عصر حاضر

از آن زمان تا عصر حاضر، پارچه مخمل کبریتی بارها و بارها از مد افتاده و دوباره مد شده است. با وجود اینکه این پارچه تا حد زیادی مریدان خود را از دست داده است؛ اما هنوز هم عموم مردم پارچه مخمل کبریتی را پارچه ای متنوع و بادوام می دانند که برای دوخت شلوار، کاپشن و لباس های کودکان ایده آل است. هر چند تولید کنندگان منسوجات معمولاً در قرن بیستم از الیاف مصنوعی برای تولید این پارچه استفاده می کرده اند، اما اخیراً اقبال دوباره به منسوجات طبیعی باعث افزایش محبوبیت پارچه های مخمل کبریتی تمام نخی یا تمام پشمی شده است.