دکمه، انواع دکمه و کاربرد ان در نساجی

دکمه ها وسایل کوچکی هستند که برای بستن دو بخش از یک لباس مورد استفاده قرار می گیرند. دکمه عنصری است که باعث ایجاد تفاوت می شود و کیفیت پوشاک مردانه یا زنانه، یک قطعه چرمی و یا یک جفت شلوار جین را بهبود می بخشد.دکمه های شکل دار و رنگی با بهره گیری از طراحی خاص، سبکی از دکمه های زیبا و کلاسیک به شمار می آیند. دکمه ها دارای جنس، رنگ و شکل های مختلفی هستند و باعث می شوند تا لباس به تن کسی که آن را می پوشد، بیاید و به افراد شخصیت می دهند، همچنین افزایش کیفیت یک پوشاک، یک قطعه چرمی و یا یک شلوار جین از طریق بهره گیری از دکمه ها حاصل خواهد شد.

درباره دکمه

دکمه یک دیسک گرد کوچک است که معمولا برای اطمینان از باز شدن یا برای موارد تزئینی، به قسمتی از لباس یا پوشاک متصل می شود. دکمه زدن با کشیدن دکمه از طریق پارچه به وسیله یک شکاف تقویت شده به نام سوراخ دکمه یا حلقه نخی انجام می شود. چون دکمه ها باعث تزئین و افزایش زیبایی لباس می شوند، شیک و مد روز به حساب می آیند.

تاریخچه و منشاء دکمه

در طول تمدن باستانی دره ایندوس و در سایت های عصر برنز در چین مشخص گردیده است که از مهره ها برای بستن اجسام پوشاننده بدن مانند پوست و غیره استفاده می شده است. مهره ها به جای بستن لباس، بیشتر به منظور تزئین مورد استفاده قرار می گرفتند، اما به تدریج این رویه تغییر کرده و استفاده از مهره ها برای بستن لباس متداول شده است.

دکمه یک کلمه فرانسوی و به معنی یک شی گرد است. به نظر می رسد استفاده از دکمه و جا دکمه برای بستن لباس برای اولین بار در قرن 13 در آلمان آغاز شده باشد. با ظهور لباس های چسبان در قرن 13 و 14 در اروپا، استفاده از دکمه رواج پیدا کرد.

ساقه دوزی فرآیندی است که در آن نخ های زیر دکمه به صورت خودکار توسط دستگاه جمع می شوند تا یک پایه برای محافظت از دکمه و استحکام آن ایجاد شود. این فرآیند به صورت گسترده برای دکمه پوشاک های ساخته شده از مواد ضخیم تر مانند کاپشن، روپوش و غیره استفاده می شود. ماشین های مخصوصی برای تهیه این پایه (ساقه) وجود دارد.

انواع کوک و حلقه زنی

کوک تک زنجیره زیگزاگی (کوک نوع 107) رایج ترین نوع کوک برای خیاطی دکمه است، اما اگر انتهای نخ شل باشد، انتهای دوخت به راحتی کشیده می شود و در نتیجه دکمه شل می گردد. در حال حاضر همه خریداران از کوک قفلی (کوک نوع 209) استفاده می کنند.بهترین دکمه ها دارای ویژگی های زیر هستند:

• مسطح و جذاب هستند.
• اندازه آن ها مطابق با ضخامت و اندازه دکمه و ضخامت پارچه است.
• دارای طول و عرض یکسانی هستند.
• جا دکمه مرتب و تمیز است و نخ های اضافی حذف می شوند.
• چاک باید صاف و مسطح باشد؛ زمانی که دکمه در سوراخ دکمه قرار می گیرد، هیچ گونه شکاف یا کشیدگی نباید وجود نداشته باشد.
• قبل از وصل کردن دکمه به لباس باید سوراخ دکمه ساخته شود.
• بعضی از پارچه ها همیشه باید آزمایش شوند و در صورت نبودن لایه مناسب برای دوخت، باید دکمه از لایی استفاده کرد.
• دکمه ها معمولا در سمت راست پوشاک خانم ها و در سمت چپ پوشاک آقایان قرار می گیرند.
• سوراخ های دکمه افقی ایمن تر هستند و از ایجاد شکاف در هنگام باز کردن دکمه جلوگیری می کنند.
• وقتی که یک میانه از روبان یا چاک وجود دارد، باید از جا دکمه های عمودی استفاده گردد.

سوراخ دکمه

دکمه های حاوی کاربرد معمولا با یک سوراخ دکمه جفت و جور می شوند.همچنین یک حلقه تزوینی از پارچه یا ریسمان ممکن است جای دکمه را بگیرد. سوراخ دکمه ها توسط چرخ خیاطی ساخته می شوند. سوراخ دکمه ها اغلب در هر دو انتها شانه دارند.شانه یک کوک عمودی است که انتهای سوراخ دکمه را محکم می کند.

اندازه سوراخ دکمه به اندازه فاصله مابین دو شانه است، اما برش داخلی برش سوارخ دکمه، می تواند بزرگ یا خیلی کوچک باشد، طوری که دکمه را محدود کند یا به راحتی از سوراخ دکمه خارج شود. اندازه مناسب سوراخ دکمه برابر با مجموع اندازه دکمه (L) به اضافه ضخامت دکمه است.برش نخ پس از دوختن: نخ به وسیله تیغه سوار شده روی قلاب دوخت بریده می شود. بعد از پایان فرآیند دوخت، نخ را باید با حرکت رو به عقب برش داد یا زیر صفحه یک گلوگاه دستگاه را جمع نمود.

توصیه هایی در مورد سوزن

استفاده از سوزن با اندازه درست و سرسوزن با نخ مناسب برای یک انجام یک خیاطی بدون دردسر مهم است.نوک سوزن و راست بودن سوزن باید مرتبا مورد بررسی قرار گیرند، زیرا گاهی اوقات تنظیم نادرست دستگاه و نامناسب قرارگرفتن سوراخ سوزن در دکمه دوزی، به راحتی می تواند به کار شما صدمه بزند و باعث کاهش کارآیی و کیفیت دکمه ها شود.

توصیه هایی در مورد چرخ خیاطی

نگهداری و سرویس منظم دستگاه یکی از نیازهای اساسی در فرآیند خیاطی بدون دردسر است.دستگاه باید هر بار توسط یک متخصص آموزش دیده، تنظیم و راه اندازی شود. ماشین های معمولی خیاطی می توانند دکمه ها را از اندازه 8 Ligne تا 32 Ligne در خود جای دهند.

توصیه هایی در مورد کیفیت دکمه

یکنواخت بودن فاصله سوراخ ها برای همه دکمه ها باید مورد بررسی قرار گیرد، کمی تفاوت می تواند سوزن را کج کند و باعث تشکیل کوک های ناقص شود.سوراخ دکمه ها نباید دارای لبه های تیز و سطح خشن باشند، زیرا این عوامل می تواند باعث ساییده شدن نخ شود و در نتیجه باعث پاره شدن نخ و زبر شدن سرسوزن می شوند.

علت های عمومی شل شدن دکمه ها

• دنباله خیلی کوتاه نخ، کمتر از 3 میلی متر.
• تعداد خیلی کم کوک ها.
• تنظیم نادرست دستگاه و کشش نامناسب نخ.
• اندازه اشتباه سوزن یا نخ.
• آسیب دیدن گره در هنگام برش دنباله نخ با دست.
• کوک های ناقص و ناتمام.

توصیه هایی برای جلوگیری از افتادن دکمه

• بلندای نخ نباید از 3 میلی متر کم تر باشد.
• تعداد کوک ها نباید از 5 یا 6 کوک کمتر باشد.
• قبل از خیاطی دکمه های حجیم، دستگاه باید تست و بررسی شود.
• از نسبت سازگاری اندازه نخ و سوزن با پارچه و دکمه باید اطمینان حاصل کرد.
• خروجی اول باید به منظور اطمینان از نداشتن هیچ کدام از معایب بالا باید به صورت کامل بررسی شود.

توصیه هایی در مورد خیاطی

• برای دکمه زدن، انتخاب نخ خیاطی مناسب بسیار مهم است.
• می توان برای دوخت دکمه های فانتزی یا تزئینی که عملکردی در لباس ندارند و فقط به منظور تزئین استفاده می شوند، از نخ های ظریف استفاده کرد. اگر دکمه ها سنگین هستند از نخ خیاطی ضخیم تر استفاده کنید.
• از نخ باکیفیتی که برای خیاطی لباس استفاده می شود، برای دکمه دوزی نیز استفاده کنید، زیرا این کار هزینه های اضافی را کاهش می دهد.
• ضخامت های مواد متشکله پارچه و گروه محصولی نیز برای تعیین اندازه نخ، مهم است.

انواع دکمه

• دکمه پایه دار
• دکمه دو سوراخه
• دکمه فشاری
• دکمه های پارچه ای با کوک های محکم گلدوزی و قلاب دوزی (معمولا با نخ کتانی) که روی دکمه یا حلقه نوعی فرم را ایجاد می کنند.
• دکمه های برجسته یا قورباغه ای، دکمه هایی هستند که از رشته های کاملا گره زده که با یک حلقه بسته شده اند، ساخته می شوند.

دکمه ها در موارد زیر با هم تفاوت دارند:

• اندازه (ligne).
• فرم طراحی (گرد، بیضی، مستطیلی، مثلثی، مربعی و غیره).
• فاصله بین سوراخ ها و تعداد سوراخ ها.
• ضخامت (ارتفاع دکمه).
• روش ساخت پشت دکمه ها (محدب، مقعر یا مسطح).
• موادی که دکمه های از آن ساخته می شوند (چرم، پلی استر، فلز، شاخ حیوانات، صدف، لاستیک، عاج).

اندازه دکمه ها

اندازه دکمه ها معمولا توسط واحد Ligne تعیین می شود. Ligne کلمه ای فرانسوی و به معنی خط است، این واحد در اواخر دهه 1700 و قبل از سازگاری فرانسوی ها با سیستم متریک مورد استفاده قرار می گرفت و هنوز هم توسط ساعت سازان فرانسوی و سویسی که ساعت مچی تولید می کنند، برای اندازه گیری اندازه حرکت ساعت استفاده می شود و به اختصار با حرف "L" نمایش داده می شود. Ligne یک استاندارد شناخته شده بین المللی است.