تاریخچه کاشت و مصارف مارچوبه

تاریخچه کاشت
مارچوبه گیاهی چندساله است که گاها بیش از 50 سال دوام می یابد. این گیاه بومی سواحل غربی اروپا ( اسپانیا، ایرلند، آلمان، بریتانیا، روسیه)، خاورمیانه و آسیای صغیر است و تا امروز نیز به حالت وحشی در اراضی شور مناطق مذکور می روید. تخمین زده می شود که سابقه کاشت آن به بیش از 2 هزار سال برسد. این گیاه با اهداف غذایی توسط رومیان و یونانی های قدیم نیز پرورش می یافت.

آنها از میوه های سته و ساقه های زیرزمینی برای درمان عوارض زیر بهره می بردند:

1. زنبور گزیدگی
2. استسقاء یا آب آوردگی بدن
3. نارسائی های قلبی
4. دندان درد

موارد استفاده
1. مارچوبه را از دوران های بسیار قدیم در کشورهای: سوریه، اسپانیا، رُم و یونان می شناختند و مورد استفاده قرار می دادند. باید توجه داشت که فقط نوساقه های بسیار جوان، شاداب و آبدار آن موسوم به "اسپیر" که از منطقه تاج ریشه ها در زیر خاک منشأ می گیرند، قابل مصارف انسانی می باشند. از نوساقه های مارچوبه به واسطه برخورداری از طعم دلپذیر به عنوان سبزی استفاده می کنند. زمانیکه جوانه های برگی نوساقه های آن همانند سرخس ها گشوده شوند آنگاه آنها به حالت چوبی در می آیند و غیر قابل مصرف می شوند.

2. گاها به واسطه برخورداری از شاخه و برگ ها و میوه های زیبایش به عنوان گیاه زینتی چند ساله در طراحی حواشی پارک ها و فضاهای سبز کاشت می گردد.

3. مصریان قدیم مارچوبه را در 300 سال قبل از میلاد به عنوان هدیه ای با ارزش و زیبا برای تقدیم به بزرگان قوم در نظر می گرفتند.

4. کاشت این گیاه می تواند به عنوان "گیاه همراه" در سیستم های کشاورزی ارگانیک در مجاورت بوته های گوجه فرنگی صورت گیرد زیرا:

• گیاه گوجه فرنگی باعث فراری شدن سوسک مارچوبه می شود.
• گیاه مارچوبه سبب گریزاندن بسیاری از نماتدهای مضر ریشه گوجه فرنگی می گردد.

مصارف خوراکی

ساقه های نابالغ مارچوبه موسوم به "اسپیر" را به روش های مختلف مصرف می کنند. در فرآیند کاشت آن باید دقت داشت که "اسپیرها" در ابتدای بهار نسبتا ضخیم و آبدار هستند اما با گرم شدن هوا به حالت نازک و سفت در می آیند.

ترکیبات شیمیایی
در حدود 93 درصد ساختار نوساقه های مارچوبه را آب تشکیل می دهد. و سرشار از ویتامین های A و C است. نوساقه ها حاوی مقادیر قابل ملاحظه ای از عنصر پتاسیم همراه با مقادیر کمتری از عناصر آهن، سدیم است. همچنین این نوساقه ها انرژی کمی در بدن تولید می کنند به طوریکه 4 - 3 عدد از آنها فقط 10 کالری انرژی آزاد می سازند.