بررسی اثر تنش خشکی و جوانه زنی ارقام گندم

هزاران سال است که گندم، در تأمین غذای بشر نقش حیاتی ایفا می کنند. باستان شناسان از اهرام مصر نیز گندم کشف کردهاند که در ظروف مخصوص نگهداری میشده است و نیز گندم در سرزمین حاصلخیز بین النهرین به عمل می آمده است. و سابقه ای بیش از 4000هزار سال قبل از میلاد برای آن می توان تخمین زد.

گندم به عنوان غله ای سازگار است. گندم از غلاتی است که در نواحی سرد هم کشت می شود. این غله در سراسر جهان در فصول مختلفی کشت می شود، به طوریکه در هر ماه از سال، گندم در یکی از نقاط جهان در حال برداشت می باشد.

امروزه گندم 15تا 18 درصد مصرف مواد غذایی مردم جهان را تشکیل می دهد و منبع غذای اصلی مردم در بیشتر کشورهایی است که از خاک شور رنج می برند.

بررسی اثر تنش خشکی و مراحل مختلف برداشت بر بنیه (قدرت بذر) و جوانه زنی ارقام گندم در شرایط آب و هوایی اهواز

تغییرات کیفیت بذر در طی دوره نمو و رسیدگی و هم چنین عوامل محیطی موثر بر آن می توانند کیفیت نهایی بذر را تحت تأثیر قرار دهند. این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش خشکی (عامل محیطی)، ارقام و زمانهای مختلف برداشت (مراحل نمو و رسیدگی) بر تغییرات بنیه (قدرت بذر) و درصد جوانه زنی و هم چنین تعیین مرحله رسیدگی با حداکثر کیفیت بذر انجام گرفت.

سه رقم گندم، سه سطح آبیاری و هفت زمان برداشت بذر در طی دوره رسیدگی در سال زراعی 79-1378 در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزشی عالی رامین (دانشگاه شهید چمران اهواز) انجام شد. این تحقیق به صورت آزمایش کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گردید. اعمال تنش خشکی در کرت های اصلی، ارقام گندم در کرت های فرعی و مراحل مختلف برداشت در کرت های فرعی قرار گرفتند.

بعد از برداشت نهایی آزمون های جوانه زنی و قدرت بذر در آزمایشگاه بر روی بذور حاصل انجام شد. نتایج نشان داد که درصد بذور زنده و گیاهچه های نرمال به طور معنی داری تحت تأثیر مراحل برداشت قرار گرفتند. میانگین درصد بذور زنده در مراحل برداشت اول و ششم به ترتیب کمترین (76.2 درصد) و بیشترین مقدار (99.8 درصد) را دارا بوده است. اثرات رقم و تنش خشکی بر درصد بذور زنده تفاوت معنی دار نداشته است.

وزن خشک گیاهچه در ارقام و زمان های برداشت تفاوت معنی دار نشان داد، به طوری که رقم "شوامالد" دارای بالاترین میزان وزن خشک گیاهچه (328 میلی گرم) نسبت به سایر ارقام بوده است. نتایج هم چنین نشان می دهد که بالاترین سطح جوانه زنی و قدرت بذر در زمان رسیدگی 44 روز بعد از گرده افشانی حاصل شد. در این مرحله رطوبت بذر کمتر از 15 درصد بود که برای برداشت مکانیزه مناسب می باشد و خسارتی به کیفیت بذر وارد نمی شود