معرفی دو نوع شته

زندگی دو نوع شته در زیر شرح داده می شود:

1 - شته سبز هلو - Myzus persicae:

1. طول حشره بالغ بی بال 5/1 تا 2 میلیمتر و رنگ آن سبز ِزَرد و یا زرد می باشد.
2. بدن بیضی شکل و زائده آن نسبتا طویل است.
3. بیولوژی - تخمها در قاعده جوانه های هلو، شلیل، بندرت در زرد آلو گذاشته می شود.

در اواسط فروردین بسته به شرایط آب و هوائی، تخمها باز شده و حشرات بطرف برگها می روند و سپس اواسط اردیبهشت حشرات هر کدام به طور متوسط 40 تا 50 نوزاد بدون بال تولید می کنند که بنوبه خود حشرات بی بال و یا بالدار می زایند.
در نسل سوم، تقریبا تمام حشرات بالدار می باشند و به تدریج در اواسط خرداد تقریبا حشره ای بر روی درخت هلو باقی نمانده و تمام آنها بر روی میزبان دوم که بسیار گوناگون و از خانواده های مختلف گیاهی می باشند مانند: چغندر، اسفناج، تنباکو، سیب زمینی، کوکب، کلم و غیره مهاجرت می کنند و نوزادان خود را در روی آنها می گذارند و این نوزادان درطول فصل تابستان نسلهای متوالی را تشکیل می دهند.
گزش شته ها برروی برگهای هلو وسپس برروی برگهای میزبان ثانوی باعث پیچیدگی برگها می شود.
شته ها در روی سطح زیرین برگها قرار گرفته و بدین طریق مبارزه با آنها بسیار مشکل می شود.
در تابستان و در ماههای تیر، مرداد و شهریور شته ها در روی میزبانهای ثانوی زادآوری کرده و فعالیت آنها باعث ایجاد زردی، پومردگی، تغییر شکل برگها می گردند.
و در بعضی از موارد باعث انتقال بیماریهای ویروسی می گردند.
درشهریورماه تا اواخرماه حشرات جنسی بالدار بسوی میزبان اولیه ( درخت هلو) مهاجرت مینمایند.
هر شته به تعداد پنج تا ده تخم منفردا بر روی شاخه های جوان و جوانه ها می گذارند و تخمها تا بهار سال آینده باقی خواهند ماند.

2 - شته گل سُرخ - Metopolophium dirhodum:

طول حشره بالغ بی بال این شته در حدود 8/2 تا 4/3 میلیمتر و رنگ آن سبز مایل به قهوه ای با زائده و پاهای سیاه رنگ می باشد.
در ابتدای بهار تخم این شته ها که از سال قبل بر روی درخت گذاشته شده به تدریج شروع به باز شدن کرده و در نتیجه زادآوری شته ها سطح زیرین برگها و ساقه های گل دهنده ( گل سُرخ و نسترن) مملو از این شته ها می شود.در مکانهائی که حمله این شته مقارن با سفیدک گل سُرخ باشد می توان با مخلوط کردن دو سم قارچ کُش و حشره کُش فقط یکبار مبارزه نمود.
باید توجه داشت که دو سم مصرفی قابلیت اختلاط با یکدیگر را داشته باشند.

مبارزه:

1. مبارزه با شته ها زمانی موفقیت آمیز خواهد بود که بمحض ظهور اولین کُلُنی های شته آغاز گردد.
2. به علاوه در این زمان هنوز تعداد پارازیتها و شکاری ها زیاد نبوده و سمپاشی زیان زیادی به آنها وارد نمی کند.مبارزه با شته در محیط های بسته آپارتمان نسبتا ساده بوده و با چند بار استفاده از حشره کُش های معمولی که برای مبارزه با مگس از آنها استفاده می شود از بین میرود.
3. اما در محیط باز دفع شته بسیار مشکل است.
4. سمومی که در مبارزه علیه شته ها بکار برده می شود، اغلب سموم فسفره می باشند که خاصیت تماسی دارند مانند: مالاتیون، گوزاتیون، دیازینون و سوپر اسید، که بر حسب ماده موثر آنها از یک تا یک و نیم گرم در یک لیتر آب مصرف می شوند.
5. سموم نفوذی موسوم به سیستمیک مانند: فسامیدون، متاسیتوکس و سموم مشابه که دارای خاصیت نفوذی می باشند برتری چشم گیری به سموم تماسی شته کُش دارند.
6. زیرا علاوه بر اینکه شته ها در سطح زیرین برگها و مکانهای دیگری از گیاه که سم مستقیما به آنها نمی رسد را از بین میبرد، بلکه به پارازیت ها و شکاری های مفید آنها نیز صدمه زیادی وارد نمی آورد.
7. و نیز علیه کَنِه های گیاهی موثر می باشد و دوام آنها برحسب رشد گیاه و نوع سم بین 10 تا 20 روز طول می کشد. برای اینکه مقدار ماده موثر بیشتری داخل گیاه شود، لازم است که سمپاشی زمانی که برگها باندازه کافی رشد کرده باشند انجام گیرد.
8. بنابراین باید این سموم را دیر تر از سموم شته کُش تماسی مصرف نمود.

برگرفته از کتاب: پرورش گلها و گیاهان زینتی
نوشته: مهندس منوچهر کارگر