تغییرات شیمیایی طی واکنش های شیمیایی برگشت ناپذیر رخ می دهند و شامل بازآرایی اتمهای یک یا چند ماده و تغییر در خصوصیات شیمیایی آنهاست که منجر به تشکیل حداقل یک ماده جدید می شود.
این تغییرات زمانی اتفاق می افتد که ماده ای با ماده دیگر ترکیب شود و یک ماده جدید تولید کند و یا ماده ای از طریق تجزیه شیمیایی به دو یا چند ماده مختلف تبدیل شود. به این فرآیندها واکنش های شیمیایی برگشت ناپذیر می گویند.
برخی از واکنش ها گرما تولید می کنند و واکنش گرمازا نامیده می شوند و برخی دیگر ممکن است برای واکنش به گرما نیاز داشته باشند که به آنها واکنش های گرماگیر گفته می شود. درک تغییرات شیمیایی بخش عمده ای از علم شیمی است که در درس کلاس علوم پایه پنجم و هشتم به آن اشاره شده است.
تغییرات شیمیایی و فیزیکی:
تغییرات فیزیکی و شیمیایی در زندگی روزمره ما همیشه اتفاق می افتد. اما چگونه می توان تشخیص داد که مورد یا ماده ای دچار تغییر شیمیایی یا تغییر فیزیکی شده است.
در این مورد باید گفت که تغییر در ماده به دو صورت انجام می شود تغییر فیزیکی و شیمیایی. همانطور که از نام آنها پیداست یک تغییر فیزیکی بر خصوصیات فیزیکی ماده تأثیر می گذارد و یک تغییر شیمیایی بر خصوصیات شیمیایی تأثیر گذار است. بسیاری از تغییرات فیزیکی برگشت پذیر هستند (مانند گرمایش و سرمایش)، در حالی که تغییرات شیمیایی اغلب غیرقابل برگشت هستند یا فقط با یک واکنش شیمیایی اضافی برگشت پذیر خواهند بود.
مثالی از یک تغییر شیمیایی واکنش بین سدیم و آب برای تولید هیدروکسید سدیم و هیدروژن است. طی این واکنش آنقدر انرژی آزاد می شود که گاز هیدروژن آزاد شده خود به خود در هوا می سوزد. این یک نمونه از تغییر شیمیایی است زیرا محصولات نهایی از نظر شیمیایی با مواد قبل از واکنش شیمیایی متفاوت هستند.
ساده ترین مثال در رابطه با تغییرات فیزیکی و شیمیایی فرآیند جویدن است. غذایی که توسط دندان های شما خرد می شود، همان ساختار مولکولی را دارد که قبل از اولین لقمه شما دارد بنابراین جویدن باعث تغییر فیزیکی آن شده است.
با این حال، به محض برخورد بزاق با این تکه های غذا، آنزیم ها شروع به تجزیه آن می کنند که این یک تغییر شیمیایی است. بسیاری از فرایندهای روزمره، به ویژه عملکردهای بیولوژیکی شامل تغییرات فیزیکی و شیمیایی هستند.
تغییرات شیمیایی مفید در زندگی شامل پختن نان، کیک و درست شدن ماست از شیر است و از تغییرات شیمیایی بدون دخالت انسان می توان به تغییر رنگ برگ ها در فصل پاییز، رسیدن میوه ها اشاره کرد.
انواع تغییرات شیمیایی:
تغییرات معدنی:
در این واکنش های شیمیایی ترکیبات کربن دار وجود ندارد و انواع معمول آنها شامل خنثی سازی (مخلوط کردن یک اسید با یک باز، در نتیجه تولید آب و نمک) و واکنش های اکسیداسیون مانند احتراق است.
تغییرات آلی:
شیمی آلی مربوط به شیمی کربن و عناصر حاوی این عنصر است. این ترکیبات شامل روغن معدنی و کلیه محصولات آن و بسیاری از تولیدات صنایع تولید دارو، شوینده ها، مواد آرایشی، سوخت و غیره است.
نمونه های معمول از این واکنش های شیمیایی آلی شامل کراکینگ هیدروکربن های سنگین در یک پالایشگاه نفت برای تولید بنزین از نفت خام است. واکنش های دیگر شامل متیلاسیون، واکنشهای چگالشی، پلیمریزاسیون، هالوژناسیون و غیره هستند.
تغییرات بیوشیمیایی:
این واکنش ها توسط پروتئین های پیچیده ای به نام آنزیم کنترل می شوند و توسط هورمون ها تعدیل و محدود می شوند. انواع معمول این تغییرات شامل فرآیندهای مربوط به فتوسنتز است فرایندی که در آن دی اکسید کربن و آب توسط گیاهان به قندها و اکسیژن تبدیل می شوند.
تغییرات شیمیایی مضر کدامند؟
مضر یا مفید بودن تغییرات شیمیایی یک امر نسبی است به عنوان مثال پوسیدن میوه در منزل یک تغییر شیمیایی مضر است ولی پوسیدن میوه در طبیعت یک تغییر شیمیایی مفید محسوب می شود زیرا به پاکسازی طبیعت کمک می کند.
همچنین زنگ زدن آهن در وسایل منزل یک تغییر شیمیایی مضر است زیرا باعث بدنما شدن وسایل شده و نیاز به تعمیر دارد. علاوه بر این تغییر رنگ ظروف نقره ای و یا فرش، تجزیه آب توسط جریان الکتریسیته، پیر شدن پوست، پوسیدگی دندان یا کاغذ نیز جزء تغییرات مضر هستند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
