آشنایی با کلرید روی و ویژگی های آن

کلرید روی یا کلراید روی یا کلرور روی با فرمول شیمیایی ZnCl2، یک ترکیب شیمیایی مهم است که 9 فرم کریستالی از آن وجود دارد که همگی بی رنگ یا سفید رنگ هستند.

کلرید روی با حرارت دادن کلرید کلسیم و سولفات تولید می شود، وزن مخصوص آن 2.75، pH 4 و طعم سوزاننده دارد.

کلرید روی کاربردهای مختلفی دارد و مصارف اصلی آن شامل سنتز شیمیایی و پردازش منسوجات است. کلرید روی در تهیه متیلن کلرید، مواد شیمیایی حاوی روی، ترکیبات دیازونیوم، باسیتراسین روی و اتیل استات استفاده می شود و یکی از پرکاربردترین مواد شیمیایی در صنایع مختلف است.

کلراید روی در ساخت انواع رنگ ها، مواد شیمیایی واسطه و حلال های شیمیایی استفاده می شود. این ماده به عنوان اسید لوئیس در واکنش ها عمل کرده و یک کاتالیزور پرکاربرد در فرآیندهای آلی است.

کاربردهای کلرید روی در صنایع مختلف چیست ؟
کلراید روی یک ترکیب جاذب رطوبت است و برای تولید آب خالص مورد استفاده قرار می گیرد و در آب آشامیدنی وجود دارد. از آنجایی که روی یک عنصر مهم برای افزایش رشد گیاهان است این ماده در ترکیب با عوامل شلاته کننده در کشاورزی کاربرد دارد.

کلراید روی به عنوان الکترولیت و جاذب رطوبت به طور گسترده ای در باتری های سلولی خشک مورد استفاده قرار می گیرد. دلیل دیگر استفاده از این ماده در این باتری ها خاصیت یا توانایی آن در جلوگیری از خوردگی است.

یکی از کاربردهای عمده کلرید روی در تولید رزین های تبادل یونی است، این ماده همچنین برای تسریع فرآیند ولکانیزاسیون لاستیک مورد استفاده قرار می گیرد. کلرید روی همچنین برای جداسازی روغن از آب استفاده می شود زیرا توانایی از بین بردن امولسیون را دارد.

کلرور روی به منظور حلب کاری، گالوانیزه کردن و لحیم کاری در شارها کاربرد گسترده ای دارد. این ماده قادر به از بین بردن نمکها و اکسیدها از سطح فلزات مختلف است و شار کلرید روی به عنوان ماده پاک کننده شناخته می شود.

کلرید روی یک ضد عفونی کننده است و برای درمان درماتیت و زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد.

کلرور روی به عنوان یک عامل دهیدراته کننده در سنتزهای شیمیایی کاربرد دارد و در صنایع چسب و چوب مورد استفاده قرار می گیرد.

یکی از کاربردهای بسیار مهم این ماده به عنوان علف کش است و برای کنترل رشد خزه و گلسنگ در سقف های خانه، نرده ها و سایر محیط های بسته مورد استفاده قرار می گیرد. کلرید روی همچنین برای کنترل آزاد سازی سولفید هیدروژن با سولفید واکنش داده و به رفع بوی این گاز کمک می کند.

کلرید روی برای اشباع سازی چوب استفاده می شود و در کنار سدیم دی کرومات برای حفظ لوازم چوبی بکار برده می شود.این ماده به عنوان ماده شناور ساز در فرایند پالایش سنگ معدن مورد استفاده قرار می گیرد و به دلیل توانایی در حل کردن اکسیدهای فلزی در حالت مذاب در جوشکاری استفاده می شود.

خطرات و عوارض جانبی کلراید روی:
کلرید روی یک ماده تحریک کننده پوست است. پس از تماس با پوست به سرعت آن را از روی پوست پاک کنید و موضع را با صابون و آب فراوان شستشو دهید. بعد از تماس با چشم ها آنها را با آب فراوان یا سایر محلول های شستشوی چشم بشوئید و در اسرع وقت با چشم پزشک تماس بگیرد.

کلراید روی برای دستگاه گوارش بسیار خطرناک است و بلع اتفاقی این ماده باعث سوختگی دستگاه گوارش و استفراغ خونی خواهد شد.

علائم مسمومیت با کلرور روی شامل اختلالات گوارشی، اسهال، تهوع و درد شکمی است و دوز کشنده آن برای انسان 3- 5 گرم است. نوشیدن شیر و نمک های EDTA می تواند در رفع مسمومیت موثر باشد.

کلرور روی برای ریه ها نیز به شدت مضر است و قرارگرفتن در معرض این ماده یا دود آن می تواند منجر به ادم ریوی، تنگی نفس، سرفه، طعم فلز در دهان، تب و لرز، درد قفسه سینه و پا، تشنگی و بسیاری از علائم دیگر شود بنابراین در صورت استنشاق دود یا گرد و غبار آن به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کنید.

کلیه افرادی که با این ماده کار می کنند باید اقدامات ایمنی را رعایت کرده و کلرید روی در ظروف دربسته و در جای خنک و خشک نگهداری کنند. در حالی که از این ماده شیمیایی استفاده می کنید، برای حفظ ایمنی شخصی باید از دستکش لاستیکی، ماسک و عینک محافظ استفاده کنید.