آشنایی با فرمالین و کاربردهای گسترده آن

فرمالین یا فرمالدئید یک ترکیب شیمیایی ساده است که از هیدروژن، اکسیژن و کربن ساخته شده است.

فرمالین در واقع کوچک ترین و ساده ترین عضو گروهی از ترکیبات شیمیایی به نام آلدئیدها است که می تواند برای تولید طیف وسیعی از ترکیبات شیمیایی مورد استفاده قرار بگیرد.

تفاوت فرمالین و فرمالدئید در شکل فیزیکی آنهاست زیرا فرمالدئید به صورت گاز و فرمالین به صورت محلول آبی 37% موجود است.

تمام اشکال زنده - باکتری ها، گیاهان، ماهی ها، حیوانات و انسان - به طور طبیعی فرمالین را به عنوان بخشی از متابولیسم سلولی تولید می کنند. ولی غلظت بالای این ماده برای موجودات زنده سمی است. در واقع بدن ارگانیسم های زنده در حدی فرمالین تولید می کند که بتواند غلظت آن را توسط کبد و کلیه کنترل کند.

ویژگی های خاص فرمالین چیست ؟
فرمالین یک ترکیب آلی ساده با فرمول CH2O است که به دلیل خاصیت شیمیایی بی نظیر، مورد توجه پزشکان، دانشمندان و همچنین بسیاری از صنایع دیگر است. فرمالین مایعی بی رنگ با بوی تند و قوی است که در دمای اتاق قابل اشتعال است.

این ماده به عنوان محصول احتراق متان تولید می شود که متانال، اسید فرمیک یا جوهر مورچه نیز نامیده می شود.فرمالین یک ماده شیمیایی مهم است که در ساخت صدها ماده دیگر که باعث بهبود زندگی روزمره می شوند، مورد استفاده قرار می گیرد.

اهمیت این ماده از نظر تجاری آنقدر زیاد است که اگر کمی فرمالین به عنوان محصول جانبی یکی از صنایع باقی بماند هرگز دور ریخته نشده و تا قطره آخر مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربردهای فرمالین:
رزین های فرمالین برای ساخت محصولات چوبی کامپوزیت و مهندسی شده که به صورت گسترده در ساخت کابینت، میز، مبلمان، قفسه، سیستم های پله، کف پوش، روکش دیوارها، تیرهای پشتیبانی و خرپا و بسیاری سازه های خانگی دیگر مورد استفاده قرار می گیرند.

چسب هایی که از این ماده به عنوان بلوک ساختاری خودشان استفاده می کنند، اتصال دهندگانی استثنایی با کیفیت عملکردی بالا و بسیار مقرون به صرفه هستند.

فرمالین در صنایع خودروسازی نیز کاربرد گسترده ای دارد و به ساخت خودروهای سبک تر و کارامد کمک می کند. رزین های حاوی این ماده برای ساخت اجزای سازنده داخلی که باید در برابر درجه حرارت بالا مقاوم باشند، استفاده می شود.

این رزین ها همچنین در تولید پرایمرهای خارجی بسیار بادوام، رنگ های پوششی شفاف، چسب های تایر، لنت های ترمز و اجزای سیستم سوخت رسانی خودرو مورد استفاده قرار می گیرد.

کاربردهای فرمالین در سیستم مراقبت بهداشتی:
فرمالین سابقه طولانی در کاربردهای بهداشتی دارد و به عنوان ضد عفونی کننده برای تولید واکسن ها و کپسول های ژله ای سخت استفاده می شود.

این ماده به طور موثری ویروس ها را غیر فعال می کند بنابراین در تولید واکسن های ویروسی مانند آنفلونزا کاربردی ندارد.

فرمالین به دلیل خواص ضد عفونی کننده در ترکیب بسیاری از محصولات بهداشتی و مراقبت شخصی، به عنوان ماده نگهدارنده جهت از بین بردن میکروارگانیسم ها، جلوگیری از رشد باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا عمل می کند و باعث ماندگاری بیشتر این محصولات می شوند.

این ماده در زیست شناسی برای حفظ نمونه های بافتی مورد استفاده قرار می گیرد زیرا همه باکتری ها و قارچ ها را از بین می برد و می تواند با پیوند با پروتئین و DNA شکل یک نمونه را سالها حفظ کند.

به همین دلیل اغلب در تولید محلول های مورد استفاده برای به تأخیر انداختن فساد اجساد انسان و همچنین در حفظ نمونه های حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد.

ایمنی و خطرات:
فرمالین توسط سازمان غذا و دارو (آمریکا) FDA به عنوان یک ماده سرطان زا شناخته می شود و قرار گرفتن مکرر در معرض آن خصوصا برای افراد شاغلی که روزانه با این ماده شیمیایی سر و کار دارند خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

استنشاق بخارات این ترکیب شیمیایی باعث تحریک ریه ها و سینوس ها شده و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آن ریسک ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. بلع این ماده نیز می تواند کشنده باشد.

از آنجاییکه فرمالین در ساخت بسیاری از مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد دود و گرد و غبار ناشی از ساخت و ساز نیز می تواند برای ساکنین اطراف مشکلاتی مانند سوزش چشم، بینی و مشکلات تنفسی ایجاد کند.