طراحی اسپرینکلر آتش نشانی

طراحی سیستم اسپرینکلر، اسپرینکلر یا آبپاش یکی از تجهیزات اطفاء حریق اتوماتیک است که برای جلوگیری و کنترل آتش در ساختمان ها طراحی و اجرا می شود. زمانی که دمای محیط از میزان دمای تعیین شده تجاوز می کند شیشه اسپرینکلر به صورت خودکار شکسته و آب موجود در لوله ها بر روی حریق تخلیه می شود.

طراحی اسپرینکلر آتش نشانی

طراحی صحیح سیستم اسپرینکلر این اطمینان را به ما می دهد که سیستم اطفاء حریق ما در زمان حریق و خطر به درستی عمل خواهد کرد. پارامترهای مختلفی وجود دارد که باید هنگام طراحی سیستم آبپاش آتش نشانی در نظر گرفته شود. نرم افزارهای زیادی نیز جهت طراحی سیستم اسپرینکلر آتشنشانی وجود دارد که کار طراحان را ساده می کند. ولی طراح سیستم میبایست دارای علم و توانایی لازم در این زمینه باشد تا در صورت ورود اطلاعات نادرست به نرم افزار بتواند آنها را تشخیص و اصلاح کند.

اولین مشخصه مورد توجه در طراحی اسپرینکلر آتش نشانی نوع کاربری ساختمان مورد استفاده می باشد. زیرا در هر ساختمان با توجه به نوع کاربری مختلف میزان خطر متفاوت است. سپس بسته به نوع ساختمان مورد استفاده پوشش سطح هر آبپاش را تعیین می کنیم و سپس رنگ نازل و حباب را انتخاب می کنیم تا دمای کار آبپاش را مشخص کند و در آخر قطر لوله ها را محاسبه می کنیم.

تقسیم بندی مکان ها از نظر خطر حریق

همان طور که در مطلب مربوط به تقسیم بندی مکان ها از نظر خطر حریق بیان نمودیم، در طراحی اسپرینکلر (NFPA13) ساختمان ها را با توجه به میزان مواد قابل اشتعال، قابلیت آتش سوزی مواد موجود، ارتفاع کالاهای انبار شده و... به 3 گروه کم خطر، خطر متوسط و پر خطر تقسیم بندی می کنند.

مصرف آب اسپرینکلر (آبپاش)

از 3 روش می توان مقدار مصرف آب هر آبپاش را محاسبه نمود.

1- روش مساحت و چگالی: در این روش چگالی میزان دبی تخلیه شده بر واحد سطح تحت پوشش محاسبه می شود. با توجه به نمودار مساحت به چگالی، با افزایش مساحت چگالی کاهش می یابد. در جدول زیر چگالی محیط های مختلف با توجه به نوع کاربری بیان شده است. جهت تعیین میزان دبی خروجی هر آب پاش، چگالی مربوط به نوع کاربری در مساحت پوشش آب پاش ضرب می شود.

2- استفاده از جداول مربوط به اسپرینکلرهای ESFR و قطره بزرگ: میزان آب مورد استفاده هر آب افشان به نازل و فشار موجود در پشت هر آب پاش بستگی دارد، که از رابطه زیر محاسبه می شود.

3- استفاده از مقادیر تعیین شده برای اسپرینکلرهای ویژه: بعضی از اسپرینکلرها مانند اسپرینکلرهای ویژه اتاقهای زیر شیروانی با کد C3180 و یا اسپرینکلر با کد R6043 در صورت استفاده از حداقل دبی مورد نیاز که در استاندارد ذکر شده است قابل استفاده اند.

در طراحی سیستم اسپرینکلر مطابق با استاندارد NFPA مقدار آب مورد نیاز هر اسپرینکلر به شدت آتش در مناطق مختلف بستگی دارد. مقدار دبی برای نواحی کم خطر، خطر متوسط و پرخطر به ترتیب 0.1، 0.15 و 0.5 گالن در دقیقه است.