نوع ماده پرکننده حفره ها و شکستگی های زمین به پارامترهایی نظیر نوع خاک یا سنگ و شرایط محل تزریق بستگی دارد.
البته اصول اجرایی تزریق با استفاده از اکثر مواد مشابه یکدیگر است. ملات های سیمانی، بنتونیتی، شیمیایی، رزینی و قیری از شناخته شده ترین مواد پرکننده برای تزریق هستند.
بهسازی خاک به روش تزریق ملات سیمانی:
سیمان یا ملات سیمانی برای تزریق در زمین هایی با نفوذپذیری بالا مورد استفاده قرار می گیرد. مخلوط آب و سیمان خالص یا مخلوط ماسه و سیمان با نسبت 4 به 1 از ترکیب های متداول برای تزریق هستند.
پیش از تزریق، گمانه هایی در اطراف محل مورد نظر حفر می شوند. سپس، تزریق میزان کمی از مواد پرکننده به دورن گمانه ها انجام می گیرد.
در انتها، نسبت آب به سیمان را کاهش می دهند تا روانگرایی ملات افزایش پیدا کند. در صورت نیاز به اطمینان از تزریق کامل محدوده مورد نظر می توان چندین گمانه ثانویه در فاصله بین گمانه های اولیه حفر کرد.
بهسازی خاک به روش تزریق ملات بنتونیتی:
«بنتونیت» (Bentonite)، ماده ای با خاصیت روان وَردی یا اصطلاحا «تیکسوتروپی» (Thixotropy) است که از رس تشکیل می شود.
ملات بنتونیتی از مقاومت بالا در برابر آب بهره می برد. ترکیب این ملات با افزودنی های مخصوص می تواند باعث ایجاد یک پرده آب بند دائمی درون زمین شود.
تزریق با استفاده از ملات بنتونیتی، برای خاک های دارای ذرات بسیار ریز (عدم امکان استفاده از ملات سیمانی) و جلوگیری از تراوش در خاک های آبرفتی زیر فونداسیون سدها یا دیگر سازه های هیدرولیکی مناسب است.
بهسازی خاک به روش تزریق شیمیایی:
بهسازی خاک به روش تزریق ملات شیمیایی در خاک هایی با ذرات متوسط تا درشت انجام می گیرد.
برای تشکیل این نوع ملات معمولا موادی نظیر سیلیکات سدیم و کلراید کلسیم را در حالت مایع با یکدیگر ترکیب می کنند تا یک مخلوط ژلی حاصل شود.
اجرای تزریق با ملات شیمیایی دارای دو فرآیند اصلی است:
تزریق ملات شیمیایی از نفوذ و انعطاف پذیری بالا در زمان اجرای فرآیند بهره می برد. این ویژگی ها باعث آزادی عمل بیشتر برای طراحی فاصله بین گمانه ها و کاهش هزینه های بهسازی می شود.
بهسازی خاک به روش تزریق ملات رزینی:
ملات های رزینی برخلاف ملات های شیمیایی از ویسکوزیته بسیار پایینی برخوردار هستند. ویسکوزیته پایین، به این ملات ها اجازه می دهد تا درون خاک هایی با ذرات ریز نفوذ کنند.
نوع رزین مورد استفاده به ترکیب شیمیایی آب زیرزمینی بستگی دارد. در واقع این پارامتر، تعیین کننده زمان گیرش ملات است.
از ملات های رزینی رایج می توان به ملات پایه جوهر مازو یا «تانن» (Tannin)، «فنول» (Phenol) و «رزورسینول» (Resorcinol) اشاره کرد.
بهسازی خاک به روش تزریق ملات قیری:
امولسیون بیتومین یا قیر، ماده مناسبی برای استفاده به عنوان ملات تزریق است. این ماده با نفوذ به درون ماسه های ریز، یک پرده غیر قابل نفوذ را به وجود می آورد.
البته ملات قیری تأثیری بر روی استحکام خاک ندارد. با این وجود، بهسازی خاک به روش تزریق ملات قیری می توان گزینه مناسبی در ساخت فونداسیون سد و دیگر سازه های هیدرولیکی باشد.
روش تزریق، فقط یکی از روش های بهسازی خاک است. اصول اجرایی و ویژگی های روش های دیگر، در مقطع کارشناسی ارشد مهندسی عمران - ژئوتکنیک، طی درسی با عنوان بهسازی خاک تدریس می شوند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
