انواع سنگ های نما

از نظر زمین شناسی سنگ ها به سه دسته سنگ های رسوبی، سنگ های آذرین و سنگ های دگرگون تقسیم بندی می شوند. هر دسته به نوبه خود بر حسب خصوصیات سنگ شناسی و کانی شناسی، به دسته های کوچک تر تقسیم می شود. عمده سنگ های مورد استفاده در نما شامل گرانیت (سنگ آذرین)، سنگ آهک، تراورتن، ماسه سنگ (سنگ رسوبی)، سنگ لوح، ماربل و کوارتزیت (سنگ دگرگون) هستند.

گرانیت

گرانیت یا سنگ خارا در پوسته جامد زمین به وفور یافت می شود. حدود 50 درصد از سنگ های آذرین درونی را شامل می شود. این سنگ به لحاظ ترکیب شیمیایی و وجود کانی های مختلف به رنگ های سفید، قرمز، سبز، خاکستری و سیاه در بسیاری از نقاط جهان یافت می شود.گرانیت ها از سنگ های سخت محسوب می شوند. به این ترتیب جز مصالح با دوام ساختمانی قرار می گیرند. گرانیت ها در برابر نفوذ آب و اثر ضربه مقاوم است.

این سنگ محیط های صنعتی را به خوبی تحمل می نمایند. ظاهر گرانیت متأثر از کار انجام شده بر روی سطح نهایی، چکشی، کلنگی، تیشه ای یا صیقلی است. بهترین نمای سنگی گرانیت، حالت صیقلی آن است که زیبایی رنگ و انعکاس کریستال های آن را نمایش می دهد. سطح گرانیت بر اثر حرارت و تفاوت ضریب انبساط و انقباض بین اجزای کریستالی مختلف آن به صورت سوخته در می آید. سنگ گرانیت به علت هزینه سنگین استخراج، برش و صیقل، نسبتاً گران است. به همین دلیل بیشتر در نمای سنگی ساختمان های مهم به کار برده می شود.

تراورتن

تراورتن نوعی سنگ آهک متخلخل و سبک است. در چشمه های معدنی و غارها تشکیل می شود. تراورتن ها از نظر شیمیایی، کربنات کلسیم هستند که در اثر عبور آب چشمه ها از لایه های آهکی به وجود می آیند. انواع مختلف این سنگ در کشور به وفور یافت می شوند و می توان از رنگ های قرمز، لیموئی، گردوئی، سفید و کرم آن نام برد. تراورتن به دلیل مقاومت قابل قبول، برش پذیری و صیقل پذیری خوب، شرایط استخراج خوب، اغلب با لایه بندی افقی، شیب کم و در نقاط کم ارتفاع تشکیل می شوند.

ماسه سنگ

از دیدگاه تجاری ماسه سنگ، سنگی رسوبی است که اساساً از قطعات کانی و خرده سنگ در اندازه ماسه (0/06 میلی متر تا 2 میلی متر) تشکیل شده است. ماسه سنگ معمولاً دارای مقاومت فشاری بیش از 28 مگاپاسکال است. رنگ ماسه سنگ ها اغلب از سیمان آنها منشا می گیرد. ماسه سنگ ها متخلخل و نفوذپذیر بوده و تخلخلشان از 1 تا 30 درصد متغیر است.

ماسه سنگ کوارتزیتی، نوعی سنگ مقاوم، متراکم و معمولاً سفید رنگ است که به طور کامل از ذرات کوارتز تشکیل یافته است (حداقل 90 درصد سیلیس آزاد شامل دانه های کوارتز و سیمان سیلیسی). کوارتزیت ماسه سنگ به شدت سخت شده و دگرگون شده، به طور معمول از بین دانه ها می شکند. این نوع سنگ که اغلب با سنگ گرانیت نیز اشتباه می شود دارای ویژگی های متفاوتی بوده و از گرانیت سخت تر است. این سنگ با ظاهر زبر و بلوری خود قابل شناسایی است.

مرمر

مرمرها به صورت سنگ های دگرگون شده سفید، خاکستری و رنگی، درخشندگی و شفافیت و زیبایی خاصی دارند. به همین جهت در صنعت سنگ های تزئینی جایگاه ویژه ای یافته اند. مرمر درشت بلور، سفید یا خاکستری روشن تا کرم را اصطلاحاً کریستال می گویند.

مرمر کریستال سفید را اصطلاحاً سنگ چینی می نامند. از نظر تجاری مرمر شامل کلیه سنگ های آهکی اعم از دگرگون یا غیردگرگون است که برای صیقل دادن مناسب بوده و جلای خوبی دارند. مرمر را برحسب مقدار کربنات منیزیم یا کلسیم به نام های مرمریت کلسیتی، مرمریت منیزیتی (یا دولومیتی) می نامند.این نوع سنگ نیز در کشور ایران فراوان یافت می شود و مورد مصرف قرار می گیرد. مرمرهای ایران به رنگ های بسیار متنوع از سیاه گرفته تا کرم، صورتی، کرم گل دار، صورتی گل دار، گل پنبه ای، قرمز و … وجود دارند.

سنگ لوح (اسلیت)

شیل ها، ماسه سنگ های ناخالص هستند که تحت فشار متراکم شده و تخلخل شان را از دست می دهند. چنین سنگی که به مقدار کمی دگرگون شده و قابلیت جداشدگی به صورت ورقه های ضخیم را داراست، سنگ لوح (اسلیت) نامیده می شود. این سنگ دگرگون ریز بلور که غالباً از شیل مشتق شده، بیشتر حاوی میکاها، کلریت و کوارتز است. کانی های میکادار جهت یابی شبه موازی دارند و بنابراین رخ خوبی به سنگ می دهند. این رنگ سبب می شود که سنگ به صورت ورقه هایی نازک اما سخت بشکند.