شن چگونه تشکیل می شود؟
هوازدگی و فرسایش سنگ، فرآیند طبیعی تشکیل ذخایر شن است. با این وجود، در اغلب موارد، تولید سنگدانه های درشت با شکستن باطله های استخراج شده از معادن یا ذخایر شن و ماسه انجام می گیرد.
ذخایر بزرگ شن به عنوان یکی از مشخصات زمین شناسی منطقه در نظر گرفته می شوند. این ذخایر، بیانگر هوازدگی و فرسایش زیاد سنگ های منطقه هستند.
جریان رودخانه و باد، حجم بزرگی از ذرات شن را در کنار یکدیگر جمع آوری می کند. این فرآیند، در برخی از موارد منجر به متراکم شدن ذرات و تشکیل نوع خاصی از سنگ های رسوبی به نام کنگلومرا می شود.
شن از چه سنگی استخراج می شود؟
در مواقعی که امکان دسترسی به منابع طبیعی وجود نداشته یا منابع موجود برای اجرای پروژه کافی نباشند، شن از استخراج سنگ های بادوامی نظیر کوارتز، ماسه سنگ، سنگ آهک یا بازالت و خردایش آن ها تولید می شود.
به کانسارهای قابل استخراج شن، معدن شن می گویند.
معدن شن چیست؟
معدن شن، یک کانسار سطحی است که استخراج مواد آن به روش روباز انجام می گیرد. معادن شن معمولا در دره های رودخانه ای با سطح آب زیرزمینی بالا تشکیل می شوند.
از این رو، احتمال پر شدن طبیعی این معادن با آب و تشکیل تالاب یا دریاچه بر روی آن ها وجود دارد. ایران از ذخایر شن و ماسه بزرگی بهره می برد.
انواع شن کدام هستند؟
سنگدانه های درشت معمولا بر اساس منشا، ابعاد، شکل و وزن مخصوص به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند. در این بخش، به معرفی انواع شن ها می پردازیم.
انواع شن بر اساس منشا زمین شناسی کدام هستند؟
سنگدانه درشت بر اساس منشا زمین شناسی به دو نوع طبیعی و مصنوعی تقسیم می شود.
شن طبیعی چیست؟
سنگدانه درشت طبیعی، ذراتی هستند که از هوازدگی طبیعی یا خردایش سنگ های معدنی به دست می آیند. منشا اغلب شن های طبیعی یافت شده در کنار رودخانه ها، کوارتز (فراوان ترین سنگ موجود در طبیعت) است.
هوازدگی سنگ های گرانیتی، باعث تشکیل ذرات کواتز می شود. جریان آب رود و رودخانه، ذرات مستحکم کوارتز را به نواحی دیگر منتقل کرده و در محل مناسب جمع آوری می کند.
شن های طبیعی از خردایش سنگ هایی نظیر سنگ آهک، گرانیت، ماسه سنگ، کوارتزیت، دولومیت، مرمر، اسلیت (سنگ لوح)، داسیت و پوکه معدنی نیز به دست می آیند.
از بین این موارد، خردایش سنگ آهک و دولومیت برای تولید شن و ماسه از رواج بیشتری برخوردار است.
شن مصنوعی چیست؟
سنگدانه درشت طبیعی، ذراتی هستند که از محصولات جانبی فرآیندهای صنعتی یا خردایش مصالح بازیافتی تشکیل می شوند.
از انواع شن های مصنوعی پرکاربرد می توان به موارد زیر اشاره کرد: