نقش ستون در ساختمان

ستون چیست؟
ستون، یکی از عضوهای اصلی و عمودی ساختمان است که وظیفه انتقال بارهای محوری فشاری از عضوهای بالایی (تیر و دال) به عضوهای پایینی (تیر، کف یا فونداسیون) را برعهده دارد.

به دلیل رفتار مشابه عضوهای فشاری، اکثر آن ها با عنوان ستون شناخته می شوند.

نقش ستون در ساختمان چیست؟
ستون از عضوهای اصلی و مهم در ساختمان به شمار می رود. این عضو، وظیفه نگهداری از سقف و ستون های بالایی را بر عهده دارد.

ستون، بارهای فشاری روسازه را به زیرسازه منتقل می کند. در صورت آسیب رسیدن به ستون، پایداری کل ساختمان به خطر می افتد.

اهمیت ستون به اندازه ای است که ترسیم پلان ها در نقشه کشی ساختمان، با در نظر گرفتن شبکه بندی و ستون گذاری پلان انجام می شود.

با وجود نقش سازه ای ستون در ساختمان، این عضو از گذشته تا کنون به عنوان یک المان تزئینی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

بسیاری از ساختمان های عمومی، با ایجاد طرح بر روی بدنه ستون یا اجرای ستون های غیر سازه ای، ظاهر جذابی را برای سازه فراهم می کنند.

اجزای ستون در ساختمان چه هستند؟
ستون دارای اجزای مختلفی است که از مهم ترین آن ها می توان به پایه، بدنه، سرستون، کتیبه و براکت اشاره کرد.

برخی از این اجزا برای اجرای ستون ضروری هستند و برخی دیگر با توجه به نوع سازه (ساختمان، پل، سوله)، محل اجرا (فونداسیون، طبقات بالایی، اطراف سازه) و عضوهای مجاور (دال، دیوار، تیر) مورد استفاده قرار می گیرند.

«پایه» (Pedestal یا Base):
بخش پایینی ستون است که از اجزای دیگر ستون نگهداری می کند. اجرای تمام ستون ها از پایه شروع می شود.

«صفحه ستون» (Base Plate):
صفحه ای فلزی است که برای اتصال ستون فولادی به فونداسیون (بر روی پایه ستون) و اتصال ستون های بالایی به یکدیگر استفاده می شود.

«بدنه» (Shaft):
بخش بلند و باریک ستون است که بین پایه و سرستون قرار دارد. انتقال بار از المان های بالایی به المان های پایینی توسط بدنه صورت می گیرد. به دلیل آزاد بودن بخش زیادی از بدنه، شکست ستون در ساختمان معمولا از این بخش رخ می دهد.

«سرستون» (Capital):
بخش بالایی ستون است که بارهای اعمال شده از روسازه را به طور مستقیم تحمل کرده و به بدنه منتقل می کند.

«کتبیه» (Drop Panel):
یک بخش مستطیلی شکل بین سرستون و دال بتنی است که با توزیع بهتر بارهای اعمال شده، از برش و گسیختگی دال جلوگیری می کند.

«براکت» (Bracket):
بخش بیرون زده ستون های بیرونی (روی محیط خارجی) سازه است که به منظور نگهداری از تیر یا زیبایی ظاهری مورد استفاده قرار می گیرد.