شکست لوله اتصال دهنده تجهیزات مهار نشده
در صورت اتصال لوله انعطاف ناپذیر بین تجهیزات مهار نشده، امکان شکست لوله در اثر تغییر مکان نامساو ی تجهیزات وجود دارد. با مهار کردن تجهیزات و استفاده از اتصالات انعطا ف پذیر، می توان از این نوع شکست جلوگیری نمود.
شکست لوله های متصل به مخازن
قسمت عمده ای از آسیب وارده به مخازن در زلزله های گذشته علاوه بر آسیب های مستقیم مخازن مانند کمانش های پافیلی، الماسی و آتش سوزی ناشی از سقف های متحرک، به دلیل شکست لوله های متصل به مخازن به ویژه لوله های ورودی یا خروجی مدفون به علت انعطاف پذیری بسیار کم این نوع اتصالات و اختلاف تغییر مکان های قابل تحمل توسط مخزن و لوله متصل است. با استفاده از اتصالات انعطا ف پذیر به ویژه در لوله های مدفون، امکان این نوع شکست کاهش می یابد.
شکست در اتصالات مکانیکی
برخی از اتصالات مکانیکی در اثر تنش های بیش از حد ناشی از خمش دچار شکست شده و باعث نشت مواد از محل شکست می شوند. طراحی صحیح و استفاده از اتصال با ظرفیت مناسب و همچنین کنترل نیرو در محل اتصال برای عدم افزایش آن از مقدار در نظر گرفته شده در طراحی باعث کاهش احتمال بروز این نوع خرابی می شود.
لغزش لوله ها از روی تکیه گاه ها
زلزله نیرویی جانبی به لوله وارد کرده و در برخی موارد باعث تاب خوردن و سقوط آن از روی تکیه گاه های ثقلی می شود. با مهاربندی سیستم تکیه گاه لوله و تعبیه تکیه گاه های لرزه ای در فواصل مناسب، می توان از این نوع خرابی جلوگیری نمود.همانند لغزش لوله های دارای تکیه گاه ثابت، لوله های معلق نیز می توانند با تاب خوردن ناشی از نیروی جانبی زلزله، به اطراف برخورد کرده و دچار خسارت شوند. با حفظ فاصله مناسب و کاهش تغییر مکان جانبی محتمل در این نوع لوله ها، امکان جلوگیری از تخریب و ایجاد خسارت در زمان زلزله وجود دارد.
شکست لوله های متصل در محل اتصال
در صورتی که لوله ای با مهار جانبی به لوله ای که امکان حرکت جانبی دارد متصل باشد، به خصوص اگر لوله دارای حرکت جانبی بیشتر از لوله مهار شده باشد. امکان شکست اتصال در زمان اعمال بارهای جانبی شدید مانند باد و زلزله وجود دارد. همچنین اتصال لوله مهار شده به سقف های معلق نیز شکست مشابهی را در زمان زلزله ایجاد می کند.
استفاده از اتصالات انعطاف پذیر و مهار جانبی لوله ها احتمال بروز این نوع خرابی را کاهش می دهد.در صورت عدم کفایت اتصالات اصطکاکی و یا شل شدن پیچ های این نوع اتصالات، امکان سقوط لوله های متکی بر آنها وجود دارد. اجتناب از استفاده از این نوع اتصالات تا حد امکان و کنترل برنامه ریزی اتصالات اصطکاکی موجود، می تواند خطرات ناشی از این نوع خرابی را کاهش دهد.
عدم کفایت اتصالات جوشی
در بسیاری از موارد اتصالات جوشی فاقد کفایت لازم برای تحمل بارهای وارده در زمان زلزله هستند. این عدم کفایت می تواند ناشی از کیفیت نامناسب جوش (خوردگی، کرمو بودن، جوش منقطع و …) و یا نامناسب بودن جوش از نظر کمی (بعد جوش، طول جوش، مشخصات مکانیکی فلز مصرفی و …) باشد. کنترل دور های اتصالات جوشی و تطابق اجرا با طراحی احتمال بروز خرابی ناشی از عدم کفایت جوش در زمان زلزله را کاهش می دهد.
لغزش تکیه گاه های مهار نشده
امکان افتادن تکیه گاه های اصطکاکی که در آنها تمهیدات لازم جهت جذب نیروی جانبی پیش بینی نشده است و در نتیجه احتمال سقوط لوله و آسیب دیدگی آن زیاد است. مهار کردن این تکیه گاه ها و مهار جانبی لوله به آنها از احتمال خرابی لوله در زمان زلزله می کاهد.عمده مودهای خرابی در لوله های مدفون ناشی از تغییر مکان و خرابی در خاک شامل لغزش، جابه جایی های افقی و عمودی، نشست ناشی از تحکیم خاک و مهم تر از همه روانگرایی است.
خرابی ناشی از لغزش زمین
همان گونه که ذکر شد، باید تا حد امکان از احداث خطوط لوله در مناطقی که احتمال جابه جایی خاک در اثر زلزله یا دیگر عوامل محیطی وجود دارد، اجتناب شود. در صورت اجبار به احداث خط لوله در این نواحی، با تمهیدات مناسب (تثبیت خاک، مسلح نمودن خاک و …) جلوی خرابی لوله ناشی از لغزش خاک گرفته شود.
خرابی ناشی از جابه جایی
در اثر جابه جایی خاک اطراف لوله به علت نیروهای ناشی از زلزله، تنش های کششی و فشاری به جدار لوله وارد می آید. در صورتی که لوله دارای مقاومت کافی باشد، قادر به تحمل این تنش ها است. همچنین در صورتیکه لوله یا اتصالات آن شکلپذیر باشند، قادر به جابه جایی به همراه خاک پیرامون خود بوده و بنابراین تنش های ایجاد شده در جدار لوله کاهش می یابد. اگر لوله واجد هیچ یک از دو ویژگی فوق (مقاومت یا شکل پذیری) نباشد، احتمال آسیبدیدگی آن به علت جابه جایی خاک اطراف افزایش می یابد.
خرابی در محل اتصال
همانند لوله های سطحی، محل های اتصال در لوله های مدفون نیز به علت تأثیرات ناشی از جابه جایی، نشست یا لغزش خاک و روانگرایی از آسیب پذیری بالایی برخوردارند. استفاده از اتصالات انعطافپذیر در لوله های مدفون نیز باعث کاهش احتمال آسیب دیدگی لوله ها در زمان زلزله می‌شود.روانگرایی در خاک های فاقد چسبندگی یکی از مهم ترین دلایل خرابی لوله های مدفون است.
در لوله های سطحی نیز پایه های نگهدارنده لوله در معرض تخریب ناشی از روانگرایی هستند. با روانگرا شدن خاک، مقاومت آن در برابر بارهای ثقلی و جانبی به شدت کاهش می یابد و لوله در معرض نشست قرار می گیرد. با افزایش شکل پذیری لوله توسط تعبیه اتصالات انعطا ف پذیر، می توان از وارد آمدن آسیب به آن، به علت تغییر مکان های ناشی از روانگرایی جلوگیری نمود.
مشخص کردن نواحی مستعد روانگرایی و اجتناب از احداث لوله در آن مناطق یا بکا رگیری تمهیدات ویژه مانند افزایش چسبندگی خاک، راه های دیگری برای اجتناب از آسیب دیدگی لوله ناشی از روانگرایی هستند.با توجه به مطالب بیان شده، نکاتی که در طرح ایمن و اجرای مناسب خطوط لوله به منظور کاهش خطرپذیری لرز ه ای خطوط قابل اشاره هستند به شرح زیر است:
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
