بارنامه زمینی سند و تضمین کالای مورد نظر می باشد و رابطه ی بین فرستنده و گیرنده را برای انجام تجارت حمل و نقل بین المللی تسهیل می کند. بارنامه زمینی در دسته های مختلفی تقسیم بندی می شود که در این مقاله به برخی از آن ها اشاره می‌کنیم. همچنین مراحل گردش بارنامه از مبدا تا مقصد بررسی می‌شود.
کالایی که به صورت جاده ای حمل می‌گردد ممکن است در بین راه از یک یا چند کشور مختلف عبور نماید تا به کشور مقصد وارد و در گمرک مقصد، کالا را تخلیه نماید. در بعضی از کشورهای بین راه، جهت اطمینان از این که کامیون حامل کالا مقداری از کالا را داخل کشور آنها تخلیه ننموده و یا دارای کالای ممنوعه نمی‌باشد، اقدام به بازرسی کامیون‌های ورودی نموده و پس از کنترل مدارک مربوطه و ذکر مقدار کالا، به کامیون مربوطه اجازه ترانزیت از خاک کشور خود را می دهند. این شیوه عمل باعث تاخیر در رسیدن کالا به مقصد نهایی و معطلی بیش از اندازه در گمرکات ورودی و خروجی کشورها می شود.
حمل و نقل بین المللی در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی بوده است. تغییرات در ساختار دستگاه‌های نظارتی، تغییر تکنولوژی وسیله نقلیه و عوامل پیش بینی نشده و... این تغییرات را شامل می شوند. به منظور این نقیصه در سال 1959، مقرراتی جهت ایجاد تسهیلات در رابطه با تشریفات گمرکی کامیون‌های حمل کالا که در جاده‌های بین المللی تردد می نمایند و از گمرکات مرزی کشورهای بین راه عبور می کردند، به وجود آمد.
بر طبق مفاد این مقررات، موسسات حمل و نقل بین المللی با خرید دفترچه کارنه تیر برای هر سفر، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی محموله کامیون را تضمین می کنند. این ضمانت توسط شرکت‌های حمل و نقل بین المللی به اتاق بازرگانی مبدا سپرده می شود و در مقابل، اتاق بازرگانی محل با در اختیار قرار گذاردن دفترچه کارنه تیر ضامن عبور ترانزیت کامیون مربوطه تا گمرک نهائی می گردد.
نظارت بر درستی اجرای مقررات (تیر) به عهده سازمان اتحادیه حمل و نقل بین المللی جاده ای معروف به ایرو IRU که یکی از سازمانهای وابسته به سازمان ملل متحد است، می باشد و اطاق بازرگانی کشور صادر کننده کارنه تیر که عضو سازمان IRU است، موسسه ضامن شناخته می شود.
دفترچه کارنه تیر:
دفترچه ای که توسط اتاق بازرگانی محل برای کامیون‌هایی که واجد شرایط مطابق با استاندارد تعیین شده در کنوانسیون تیر می باشند صادر می گردد. بدین طریق که موسسه حمل و نقل واجد شرائط، جهت هر سفر کامیون خود، اقدام به خرید یک دفترچه از اتاق بازرگانی مبدا نموده و ضمانتنامه معتبر به اتاق مزبور ارائه مینماید.
هر دفترچه کارنه تیر دارای 8 تا 14 صفحه می باشد و کامیون‌هائی که تحت مقررات کارنه تیر تردد می نمایند پس از بارگیری در گمرک مبدا درب قسمت بار کامیون با سیم و سرب توسط گمرک مبدا پلمپ و ممهور و مشخصات مربوطه در کارنه تیر درج کی گردد.
در هنگام خروج از مرز کشور مبدا در صورت سالم بودن پلمپ درب کامیون، پس از تشریفات گمرکی به کامیون اجازه خروج داده شده و بدین ترتیب کامیون کالا به گمرک کشور مقصد هدایت می گردد.
علی رغم آنکه مقررات کارنه تیر برای تسهیل امور موسسات حمل و نقل جاده ای و وسیله نقلیه مربوطه صارد می گردد ولی در عمل برای صاحبان کالا نیز ایجاد اطمینان در حمل و نقل صحیح و بدون کم و کاست کالا می نماید. لازم به ذکر است که ایران در سال 1349 به این کنوانسیون ملحق گردید.
مراحل گردش بارنامه از لحظه صدور تا ترخیص کالا در شرایط اعتبار اسنادى:
یکى از مهم ترین این اسناد بارنامه حمل مرکب فیاتا است که سند حمل سراسرى جهت شرکت‌هاى حمل کننده مى باشد. این بارنامه که توسط کارگزاران صادر مى شود در حمل با کامیون، کشتی، قطار و هواپیما استفاده شده و مورد قبول بانک ها مى باشد. بانک مرکزى ایران نیز رعایت این مقررات را از تاریخ 9/7/1363 براى کلیه بانک ها الزامى دانسته است.
خصوصیات حمل بارنامه حمل مرکب فیاتا سندى بهاءدار و قابل معامله است. به تائید اتاق بازرگانى بین‌المللى رسیده است و منطبق با مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادى اتاق بازرگانى بین المللى که مورد قبول کلیه بانک ها است، مى باشد.
صادرکننده بارنامه FBL با صدور این بارنامه نه تنها خود مسؤولیت تحویل کالا به گیرنده را به عهده مى گیرد. بلکه مسؤولیت هر نوع عمل کرد ناصحیح و خلاف حمل کننده اصلى و عوامل مؤثر در حمل را نیز تقبل نماید.
در حمل مرکب به کار گیرى انواع مختلف وسایل حمل از قبیل کامیون، کشتی، قطار و هواپیما مورد استفاده قرار مى گیرد. مى تواند به حواله کرد صادر شود. منحصراً توسط کارگزاران مجاز فیاتا صادر مى شود.
ارائه ترخیصیه یا قبض انبار و سایر اسناد به گمرک جهت ترخیص و تحویل کالا راه نامه کامیون (دولت ایران عضو این کنوانسیون نشده است): راه نامه کامیون سندى است که فقط جهت حمل کالا با کامیون مورد استفاده قرار گرفته و مخصوص متصدیان حمل مى باشد.
این سند تحت مقررات کنوانسیون CMR یا مقررات بین المللى حمل کالا از طریق جاده صادر مى گردد و حدود مسؤولیت هاى متصدیان حمل و نقل جاده اى را مشخص مى نماید.
مهم ترین ویژگى هاى این راه نامه به شرح زیر مى باشد:
لازم به یادآورى است که دولت ایران هنوز رسماً عضو این کنوانسیون نشده است، اما به موجب ماده 1 این کنوانسیون هرگاه یکى از طرفین معامله عضو این کنوانسیون باشد، مقررات کنوانسیون براى طرف دوم نیز لازم الاجراء خواهد بود.
حمل و نقل زمینی ساز و کاری است که در آن انتقال کالا برای فواصل منطقی انجام می گیرد. از طرفی مسیر بارگیری از بندر یا فرودگاه یا راه آهن ذکر شده تا رسیدن به انبار کالا یا محل مورد نیاز مشتری، مسیری است که تنها قابلیت حمل با وسایل نقلیه زمینی(جاده ای) از جمله کامیون، وانت و... را داراست.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
