دانستنیهای حمل ونقل ریلی
خطوط ریلی و حمل و نقل ریلی نقش کمی در زمینه ی تجارت حمل ونقل بین المللی را در بر دارد، لیکن در حمل و نقل عمومی می توان از امکانات راه آهن استفاده کرد. استفاده از وسایل نقلیه ریلی در ترانزیت مزیت هایی دارد از جمله امنیت آن و سالم بودن اینگونه حمل و نقل از نظر زیست محیطی. تا سال گذشته(96) حدود 34 میلیون تن بار از طریق جاده های ریلی توسط قطار ترابری شد. یکی از اهداف سیستم حمل و نقل ریلی رسیدن میزان‌به 91 میلیون تن تا سال 99، اعلام گشت.
لازم به ذکر است استفاده از ناوگان حمل و نقل ریلی در حمل و نقل بین المللی و داخلی برای بار های صنعتی، چوب و آهن، مواد اولیه و کالای خشک و فله در ابعاد بالا مناسب خواهد بود. در مواردی که وزن و ابعاد کالا و تعداد آن بالا باشد و استفاده از وسایل نقلیه حمل و نقل جاده ای مناسب نباشد می توان در صورت داشتن کوریدور لازم از قطار برای این کار استفاده کرد. البته اینگونه کالا قابلیت حمل از طریق هواپیما و کشتی را نیز خواهند داشت. حمل و نقل دریایی حدود 90 درصد این تجارت را تشکیل می دهد و حمل و نقل هوایی در ایران امروزه نیز دارای مشکلاتی است که آمار ترانزیت از این شیوه را کمی پایین می آورد.
اصطلاحات رایج
LRT چیست؟
LRT، قطار سبک شهری می باشد که متشکل از یک، دو یا سه واگن که با نیروی برق در سیری کاملاً حفاظت شده یا نیمه حفاظت شده به صورت عموماً هم سطح، زیرزمینی و یا بالاتر از سطح زمین (elevated) حرکت می کند و طبق استانداردهای بین المللی، ظرفیت حمل این نوع سیستم ها بین 4000 تا 12000 نفر مسافر در ساعت می باشد. طرح هندسی اینگونه سیستم ها به نحوی است که قطار سبک شهری را قادر می سازد از قوس های با شعاع بسیار پایین (25 متر) و شیب و فرازهای بسیار تند (6 درصد) به راحتی عبور کند.
سر فاصله زمانی (Headway) چیست؟
فاصله زمانی بین خروج یک قطار از ایستگاه تا ورود قطار بعدی به ایستگاه را سر فاصله زمانی یا (headway) می گویند.
پانتوگراف (Pantograph) چیست؟
سیستمی است که در بالای وسیله نقلیه ریلی قرار گرفته و جریان برق را از شبکه بالاسری به الکتروموتورهای وسیله نقلیه منتقل می کند.
ریل سوم (Third Rail) چیست؟
ریل سوم، ریلی است که از نوع استیل با درصد کربن کم و یا ترکیبی از آلیاژ آلومینیوم که هدایت جریان برق را از طریق رسیپتور (receptor) بر عهده دارد.
علائم (Signaling) چیست؟
نقش سیستم علائم، حفاظت از قطارها در مقابل تصادف با یکدیگر می باشد همچنین وظیفه کنترل و توقف قطار در هنگام رسیدن به سیگنال توقف و کنترل قطار در قوس ها و داخل ایستگاه نیز بر عهده این سیستم می باشد. انواع سیستم های علائم در قطارهای LRT به شرح ذیل می باشد:
گاباری (Clearavce Envelope) چیست؟
جهت سیر ایمن در طول مسیر، نیاز به فضای آزادی در اطراف وسیله نقلیه ریلی می باشد که متشکل است از گاباری استاتیکی و گاباری دینامیکی. گاباری استاتیکی فضای آزاد اطراف وسیله نقلیه ریلی در حالت سکون می باشد که معمولاً در ایستگاهها اتفاق می افتد. دیاگرام گاباری استاتیکی توسط شرکت سازنده جهت بهره برداری در طراحی ایستگاه ارائه می گردد. گاباری دینامیکی را نیز که شرکت سازنده وسیله نقلیه ریلی می بایست ارائه دهد، همرا با پارامترهای دیگر از جمله رواداری (تلورانس) نگهداری خط به علاوه اثرات دو در قوس در محاسبات قطر تونل یا فضای آزاد زیرگذرها مورد استفاده قرار می گیرد.
جریان های سرگردان (Sttray Current) چیست؟
در سیستم های ریلی که با شبکه برق D.C. اعم از شبکه بالاسری یا ریل سوم کار می کنند، شبکه truction سیستم به عنوان قطب مثبت این مدار جریان و ریلها به عنوان قطب منفی مدار جریان محسوب می شوند. جریان الکتریکی D.C. از طریق پستهای برق به وسیله نقلیه منتقل و از آنجا به ریلها که قسمت منقی مدار جریان هستند، انتقال می یابد. این جریان باید مجدداً از طریق ریلها به پست های برق انتقال یابند. چنانچه ریلها به نحوی ایزوله نباشند، در محل اتصال ریل به تراورس ها (پابند)، این جریان نشتی کرده و پدیده ای به وقوع می پیوندد که اصطلاحاً به آن جریان سرگردان (Sttray Current) می گویند. جریانهای سرگردان جهت بازگشت به پست های برق به تأسیسات فلزی مدفون شده در خاک از قبیل لوله های آب، گاز، کابلهای برق، تلفن، آرماتورهای فولادی و... نفوذ کرده و هنگام خروج از آنها باعث ایجاد خوردگی در آنها می شود.
چه استانداردی هایی برای طراحی راه آهن استفاده می شود ؟
استانداردهای مورد استفاده در طرح راه آهن بسته به موضوع طراحی متفاوت است ولی به طور کلی استاندارد های بین المللی EUROCOOE , UIC، AREMA و GOST و استاندارد های داخلی مصوب سازمان مدیریت و برنامه ریزی مانند نشریه 139، نشریه 101، آبا و...در طرح راه آهن در داخل کشور بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد.
درطراحی راه آهن ا در خارج از کشور فقط کدهای بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد.
برای پروژه های ریلی خارج از کشورمعمولا سه مرحله زیر پیشنهاد می شود:
سرعت طراحی خطوط داخل کشور به چه میزان می باشد؟
طرح راه آهنهای داخل کشور معمولا به گونه ای صورت می گیرد که در نقاط با عارضه کم وغیر کوهستانی، مشخصات هندسی طرح، سرعت 160 کیلومتر بر ساعت را تامین کند. در نقاط پر عارضه و کوهستانی برای کاستن هزینه های طرح به صورت موضعی سرعت طرح ممکن است تا 100 کیلومتر بر ساعت کاهش داده شود البته در برخی مسیرها مثل قم اصفهان، سرعت طرح 250 کیلومتر بر ساعت و اصفهان شیراز کل مسیر 160 کیلومتر بر ساعت در نظر گرفته شده است.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
