عامل پراکنده کننده در فرمولاسیون رنگ ها و جوهرها

ذرات جامد به دلیل نیروهای واندروالسی یکدیگر را جذب می کنند. بنابراین در مرحله دوم فرآیند پراکندگی، انرژی ای برای جدا نمودن ذرات جامد از یکدیگر لازم است. به دلیل وجود نیروهای جاذبه ذرات موجود در هر مایع جابه جا گردیده و به یکدیگر می چسبند. چسبندگی خود به خود و ناخواسته ذرات جامد به هم در هر مایعی لخته شدن (flocculation) نامیده می شود.

به وسیله افزودنی پراکنده کننده، ذرات جامد که از یکدیگر جدا شده اند در برابر لخته سازی تثبیت می شوند. عوامل پراکنده کننده این رفتار را نشان می دهند زیرا مولکول های آن ها به گونه ای طراحی شده اند که در فصل مشترک جامد- مایع جذب می شوند و نیروی دافعه ای بین ذرات جامد ایجاد می نمایند. نیروهای دافعه ناشی از پراکندگی، باید قوی تر از نیروهای جذاب واندروالسی باشند.مولکول های پراکنده در رابط ذره و مایع جامد جذب می شوند.دافعه ایجادشده در محلول ناشی از دو مکانیسم است که ممکن است به طور جداگانه یا هم زمان از این دو مکانیسم استفاده شود:

وقتی همه ذرات یک بار یکسان را حمل می کنند در نتیجه یکدیگر را دفع می نمایند. این ثبات الکترواستاتیک (Electrostatic stabilization) هنگامی حاصل می شود که مولکول های افزودنی پراکنده کننده، باردار باشند.
پایداری استری (Steric stabilization) نیز هنگامی حاصل می گردد که تمام ذرات به وسیله دمِ مولکول فعال سطحی پوشانده شده باشند و سر این مولکول در حلال مایع باشد. دم های محلول در مایع بخشی از مولکول های افزودنی پراکنده کننده هستند.

برای محلول های بر پایه آب و بر پایه حلال شرکت های مختلف افزودنی مناسب را تولید می نمایند. که دارای وزن مولکولی و عاملیت های قطبی و غیرقطبی متنوعی هستند. عامل پراکنده کننده متعارف به دو صورت یونی و غیریونی می باشند که نوع دارای ساختار یونی بیشتر در پایه حلال استفاده می شود. درحالی که ساختار غیریونی بیشتر در سیستم پایه آب مورداستفاده قرار می گیرد.

ایجاد پایداری در محلول به دلیل استفاده از این افزودنی منجر به بهبود مقاومت رنگ، براقیت و.. گردد. استفاده از این افزودنی همچنین باعث کاهش ویسکوزیته محلول نیز می گردد. همچنین میزان استفاده از اجزاء جامد در محلول نیز می تواند افزایش یابد. همچنین به دلیل طولانی بودن فرآیند توزیع مواد جامد ر مایع و انرژی بر بودن آن، استفاده درست از این افزودنی می تواند به صرفه جویی زیادی در مصرف انرژی و افزایش سرعت تولید منجر گردد.