پتانسیومترهای خطی و لگاریتمی:
محبوب ترین مقاومت متغیر و پتانسیومتر، نوع خطی است که مقدار مقاومت به صورت خطی تغییر می کند و منحنی مشخصه آن به صورت یک خط راست است. در این نوع پتانسیومترها، میزان تغییر مقاومت متناسب با تغییر لغزنده است.

الکتریکی16

بنابراین، اگر لغزنده به اندازه 20 درصد کل چرخش ممکن بچرخد، مقاومت به اندازه 20 درصد مقدار مینیمم یا ماکزیمم خواهد بود.

این به آن دلیل است که مسیر مقاومتی از ترکیبات کربن، آلیاژهای سرامیک فلزی یا پلاستیک های هادی ساخته شده است که مشخصه آن ها به صورت خطی است.

اما ممکن است عنصر مقاومتی یک پتانسیومتر همیشه یک مشخصه خطی نداشته باشد یا با تغییر خطی در لغزنده، مقاومت آن به صورت لگاریتمی تغییر کند.

پتانسیومترهای لگاریتمی اساساً انواع بسیار محبوبی از پتانسیومترهای غیرخطی یا غیرتناسبی هستند که مقاومت آن ها به صورت لگاریتمی تغییر می کند.

پتانسیومترهای لگاریتمی معمولاً به صورت کنترل ولوم در کاربردهای صوتی مورد استفاده قرار می گیرند که در آن ها تضعیف به صورت لگاریتمی بر حسب دسی بل است. این به آن دلیل است که حساسیت گوش انسان به سطوح صدا یک پاسخ لگاریتمی و در نتیجه غیرخطی دارد.

اگر از پتانسیومتر خطی برای کنترل ولوم صدا استفاده کنیم، احساسی که به گوشمان القا می کند، به یکی از مسیرهای پتانسیومتر محدود خواهد بود. در طرف مقابل، پتانسیومترهای لگاریتمی، با چرخش ولوم کنترل، تنظیم صدای متعادلی دارند.

بنابراین، وظیفه یک پتانسیومتر لگاریتمی در هنگام تنظیم ولوم، تولید یک سیگنال خروجی است که بر حساسیت غیرخطی گوش انسان منطبق باشد.

البته برخی پتانسیومترهای ارزان در تغییر مقاومت بیشتر نمایی هستند تا لگاریتمی؛ اما با این حال لگاریتمی نامیده می شوند، زیرا پاسخ مقاومتی آن ها در یک مقیاس لگاریتمی، خطی است.

علاوه بر پتانسیومترهای لگاریتمی، پتانسیومترهای آنتی لگاریتمی نیز وجود دارند که مقاومت آن ها در ابتدا سریعاً افزایش می یابد.

همه پتانسیومترها و رئوستاها در انواع خطی، لگاریتمی و آنتی لگاریتمی در دسترس هستند.

بهترین راه برای تعیین نوع یک پتانسیومتر خاص، قرار دادن شفت یا محور آن روی مرکز مسیر و اندازه گیری مقدار مقاومت از لغزنده تا انتهای مسیر است.

اگر مقاومت دو نیمه مسیر کم و بیش با یکدیگر برابر باشند، پتانسیومتر خطی است.