خواص عنصر ایریدیوم

عنصر ایریدیوم تحت تأثیر اسید و یا تیزاب سلطانی (aqua regia) قرار نمی گیرد. اما این عنصر توسط نمک های جامد مانند NaCl و یا NaCN (سدیم سیانید) آسیب پذیر است. درواقع این عنصر از ترکیب پلاتین در تیزاب سلطانی به دست آمده است. همان طور که گفته شد نام ایریدیم (رنگین کمان) از نمک های خیلی رنگی گرفته شده است.

ایریدیوم از خانواده پلاتین است. رنگ این ماده شبیه پلاتین سفید کمی مایل به زرد است. از خواص عنصر ایریدیوم این است که فلزی سخت و شکننده می باشد. از خواص عنصر ایریدیوم برای ماشین های سخت و کار های سنگین استفاده می شود. این عنصر دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی است. به همین دلیل از آن برای ساخت مترهای استاندارد پاریس استفاده می شود.

درواقع از آلیاژی از پلاتین و ایریدیم استفاده می شود که این آلیاژ حدود 90 درصد پلاتین و 10 درصد ایریدیم دارد. برای شناخت بیشتر عنصر ایریدیوم عنصر شماره 77 جدول تناوبی به مدل اتمی بور مراجعه نمایید.وزن مخصوص ایریدیم تقریبا مانند وزن مخصوص اسمیم است. لازم به ذکر است که از خواص عنصر ایریدیوم این است که به صورت ترکیب در طبیعت یافت نمی شود. به طور معمول این ماده به صورت آزاد همراه با پلاتین و دیگر فلزات از رسوبات آبرفتی یافته می شود.

عناصر واسطه عناصری هستند که اوربیتال فرعی d آن ها به صورت جزئی پر شده است. یا اینکه از طریق آرایش اوربیتالی ناقص به شکل کاتیون وجود داشته باشند. درواقع هر عنصر از بلوک d جدول تناوبی را می توان به عنوان عناصر واسطه شناخت. فلزات واسطه گروه 3 تا 12 جدول تناوبی عناصر را شامل می شوند. البته عناصر بلوک f شامل لانتانید ها و اکتینید ها نیز در دسته فلزات واسطه قرار می گیرند.

نامی که بر لانتانیدها و اکتانیدها نهاده اند، فلزات واسطه داخلی است. فلزات واسطه مابین فلزات قلیایی خاکی و عناصر گروه بور قرار دارند. لازم به ذکر است که عناصر دسته d، چگالی، نقطه ذوب و نقطه جوش بالایی دارند. تمامی فلزات واسطه رسانای خوب جریان الکتریسیته نیز هستند. این خواص به خاطر پیوند فلزی و جذب الکترون های زیر لایه d است. این موارد افزایش تعداد الکترون های اشتراکی و چسبندگی مولکول ها را منجر شده است.