سنگ پیریت چیست؟

پیریت نام خود را از "pyr" در زبان یونانی به معنی "آتش" و کلمه "pyritēs" به معنی "نشات گرفته از آتش" گرفته است زیرا هنگامی که به کلوخه ای از آن با فلز ضربه بزنید جرقه تولید می شود. شباهت سنگ پیریت به طلا از نظر رنگ طلایی خود سبب شده که به طلای ابلهان مشهور شود زیرا تقریبا ارزشی ندارد ولی در گذشته افراد ساده لوح تصور می کردند طلا است.

پیریت (Pyrite) یک کانی متشکل از سولفید آهن با ترکیب شیمیایی (FeS2)، شامل 46.67 درصد آهن و 53.33 درصد وزنی سولفور است که در واقع مهم ترین شکل معدنی سولفید آهن است. پیریت دارای جلایی فلزی و وزن مخصوصی بالا و با رنگهایی چون زرد برنجی یا خاکستری مایل به زرد است.

پیریت از کانیهای معمول در طبیعت است که تنوع گسترده ای در شکل، بسته به نوع رخداد آن دارد. این تنوع به علت تفاوت محیط یا موقعیت رشد بلوری است. ریخت شناسی بلورهای پیریت اولین بار توسط اندو (Endo) و با استفاده از میکروسکوپ الکترونی مطالعه شد. تعداد 19 سطح بلوری برای این کانی گزارش شده است.

به طور کلی می توان گفت که سیستم بلوری پیریت ایزومتریک است. بهترین شکل کریستالی آن به صورت مکعبی می باشد که البته این کانی می تواند در فرم های اکتاهدرال، پیریتوهدرال و یا دودکاهدرون نیز ظاهر شود که اغلب دارای خطوط شیارداری روی سطح آن هستند. این کانی در طبیعت به صورت بلورهای شکل دار با سطوح شاخص پائین رخ داده، اشکال شاخه ای، قیفی و مویی شکل آن کمیاب اند. بیشتر بلورها از یک یا ترکیب چند سطح مختلف تشکیل شده اند.

کالکوپیریت (CuFeS2) نیز مشابه پیریت است ولی در ترکیب شیمیایی و شکل بلوری کاملا متفاوت است. معمولا کالکوپیریت به علت وجود مس دارای رنگ زرد مایل به قرمز است و پیریت اصلا عنصر مس درون آن وجود ندارد. همچنین کالکوپیریت به راحتی با ناخن خراش برمیدارد و سختی آن خیلی کمتر از پیریت است. کالکوپیریت دارای سیستم بلوری تتراگونال و در اندازه های ریز تر است و همچنین دارای وزن مخصوص 4.3 - 4.1 بوده که از پیریت کمتر می باشد.