تعریف مبدل حرارتی

مبدل حرارتی چیست ؟
مبدل های حرارتی پوسته و لوله، تجهیزاتی هستند که به منظور انتقال حرارت بین سیالات در فرآیندها و صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این تجهیزات، به عنوان متداول ترین و پرکاربردترین انواع مبدل های حرارتی شناخته می شوند.

مبدل گرمایی، مبدل حرارتی یا «مبادله کننده حرارتی» (Heat Exchanger)، وسیله ای است که به منظور انتقال حرارت از یک سیال به سیال دیگر در سیستم های گرمایش و سرمایش مورد استفاده قرار می گیرد. حرارت بین سیالات در این وسایل، به صورت مستقیم (ترکیب دو سیال) یا غیر مستقیم منتقل می شود.

مبدل های حرارتی از تجهیزات پرکاربرد در گرمایش محیط، سرمایش محیط، تبرید، نیروگاه، کارخانه شیمیایی، کارخانه پتروشیمی، پالایشگاه نفت، پالایشگاه گاز و تصفیه فاضلاب هستند.

انواع مبدل های حرارتی کدام هستند؟
از متداول ترین انواع مبدل های حرارتی می توان به مبدل های حرارتی پوسته و لوله، مبدل های حرارتی دو لوله، مبدل های حرارتی صفحه ای، مبدل های حرارتی تودرتو، کندانسورها، اواپراتورها و بویلرها اشاره کرد. از میان انواع مختلف این وسایل، مبدل های حرارتی پوسته و لوله، رواج و کاربرد بیشتری دارند.

تقسیم بندی مبدل های حرارتی بر اساس آرایش جریان، ساخت (روش، المان های مورد استفاده، جنس مواد سازنده) و مکانیزم انتقال حرارت انجام می گیرد. بر اساس این معیارها، انواع مبدل های حرارتی عبارت هستند از:

انواع مبدل حرارتی بر اساس آرایش جریان سیالات:

• مبدل حرارتی همسو.
• مبدل حرارتی ناهمسو.
• مبدل حرارتی متقاطع.
• مبدل حرارتی ترکیبی.

انواع مبدل حرارتی بر اساس روش ساخت:

• مبدل حرارتی بازیاب و رکوپراتور.
• مبدل حرارتی مستقیم و غیر مستقیم.
• مبدل حرارتی استاتیک و دینامیک.

انواع مبدل حرارتی بر اساس المان سازنده:

• مبدل حرارتی لوله ای (مبدل حرارتی پوسته و لوله).
• مبدل حرارتی کویل دار.
• مبدل حرارتی صفحه ای.
• مبدل حرارتی فشرده (فین دار).
• مبدل حرارتی با چرخ آدیاباتیک.

انواع مبدل حرارتی بر اساس جنس ماده سازنده:

• مبدل حرارتی مسی.
• مبدل حرارتی تیتانیوم.
• مبدل حرارتی فولاد ضد زنگ.
• مبدل حرارتی گرافیتی، سرامیکی، کامپوزیتی، پلاستیکی و غیره.

انواع مبدل حرارتی بر اساس مکانیزم انتقال حرارت:

• مبدل حرارتی تک فازی.
• مبدل حرارتی دو فازی.