واکنش کربنات کلسیم با اسیدها:
این ماده با اسیدها واکنش نشان می دهد و دی اکسید کربن آزاد می کند (اما به سرعت به CO2 و H2O آزاد می شود).
CaCO3(s) + 2H+(aq) → Ca2+(aq) + CO2(g) + H2O(l)
دی اکسیدکربن را هنگام گرم شدن آزاد می کند، که به آن واکنش تجزیه حرارتی یا کلسیناسیون گفته می شود. کربنات کلسیم تا دمای 840 درجه سانتیگراد، تشکیل اکسید کلسیم می دهد، که معمولاً آهک سریع نامیده می شود. آنتالپی واکنش 178 کیلوژول بر مول می باشد:
CaO(s) + CO2(g)→ CaCO3(s)
کربنات کلسیم با آب اشباع شده توسط دی اکسید کربن واکنش داده و بی کربنات کلسیم محلول را تشکیل می دهد:
CaCO3(s) + CO2(g) + H2O(l) → Ca(HCO3)2(aq)
این واکنش در فرسایش سنگ کربنات، تشکیل غارها مهم است و منجر به آب سخت در بسیاری از مناطق می شود.
کاربرد کربنات کلسیم:
کربنات کلسیم در صنعت کاربردهای گسترده ای دارد:
- برای تولید محصولات مراقبت شخصی.
- ساخت روغن.
- تولید پلاستیک و لاستیک.
- در صنعت ساختمان و سیمان به عنوان ماده اولیه.
- شیشه سازی.
- صنایع فولاد.
- در صنعت کاغذسازی از GCC و PCC به عنوان ماده پر کننده در کاغذ استفاده می شود.
- تولید آهک باغچه یا آهک کشاورزی (مسئول آرام سازی اسیدیته مضر خاک).
- تنظیم pH خاک.
- افزایش توانایی احتباس آب در خاک اسیدی.
- افزایش جذب مواد مغذی در خاک.
- برای راه سازی.
- سوزاندن در کوره.
- برای سفیدکاری.
- در تصفیه آهن از سنگ آهن در کوره بلند.
- به عنوان ماده اولیه در تصفیه شکر از چغندرقند.
- برای تولید اکسید کلسیم و دی اکسید کربن در کوره با آنتراسیت کلسینه.
- ماده اصلی گچ تخته سیاه.
- کربنات کلسیم رسوبی (PCC)، که به صورت دوغاب پراکنده شده است، ماده پرکننده ای معمول برای دستکش های لاتکس می باشد.
- به عنوان یک تصحیح کننده PH برای حفظ قلیائیت و جبران خواص اسیدی ماده ضد عفونی کننده به استخرها.
- در حفاری به عنوان ماده ای سازنده پل و مهر و موم کننده کیک فیلتر استفاده می شود، همچنین ماده وزنی است که تراکم مایعات حفاری را برای کنترل فشار چاه افزایش می دهد.
- کربنات کلسیم ریز آسیاب شده (GCC) یک ماده اساسی در فیلم ریز متخلخل ساختمانی است.
- کربنات کلسیم به طور گسترده ای به عنوان ماده گسترش دهنده در رنگ ها استفاده می شود، به ویژه رنگ امولسیون مات که به طور معمول 30٪ از وزن رنگ یا گچ یا سنگ مرمر است.
- ترکیبات پلی پروپیلن اغلب با کلسیم پر می شوند.
- به عنوان پرکننده در رزین های حرارتی (ورق و ترکیبات قالب گیری فله ای) استفاده می شود.
- برای قالب گیری فشرده سازی از انواع تراشه های رس با ABS و سایر مواد مخلوط می شود.
- تولید چسب های کاشی و سرامیک که معمولاً حاوی 70٪ تا 80٪ سنگ آهک هستند.
- ساخت فیلرها یا پرکننده های ترک تزئینی.
- در تنظیم شیشه های ویترای با بتونه مخلوط می شود و به عنوان مقاومت در برابر جلوگیری از چسبیدن شیشه به قفسه های کوره هنگام شلیک لعاب و رنگ در دمای بالا.
- به عنوان سفید کننده در لعاب سرامیک.
- به عنوان پودر تمیز کننده و هم به عنوان ماده تشکیل دهنده کرم های تمیز کننده خانگی.
- در صنعت داروسازی به عنوان ماده پر کننده بی اثر برای قرص ها و سایر داروها.
- کربنات کلسیم همچنین در برنامه های گوگردزدایی گاز دودکش استفاده می شود و انتشار مضر SO2 و NO2 از زغال سنگ و سایر سوخت های فسیلی سوخته در نیروگاه های بزرگ سوخت فسیلی را حذف می کند.
- کاهش اثرات مخرب باران اسیدی در کل اکوسیستم های آب رودخانه.
