ویسکوزیته چیست؟

در قسمتی از موتور خودرو که درپوش مخزن روغن قرار دارد، حتما عددی به صورت xW-y مثل 20W-50 دیده‌‌می شود که میزان ویسکوزیته ی روغن مناسب برای خودروی شما را نشان می دهد.
عددی که به عنوان ویسکوزیته یا گرانروی یک سیال بیان می شود، بیانگر میزان مقامت آن در برابر جاری شدن است. ما برای درک ویسکوزیته ی روغن موتور، از اعدادی که روی بسته بندی آن دیده می شود، استفاده می کنیم. هرچه عدد ویسکوزیته بالاتر باشد، مقاومت سیال دربرابر جاری شدن بیشتر خواهد بود. به عنوان مثال، ویسکوزیته ی عسل بالاتر از ویسکوزیته ی آب است. در قدیم به این عدد، وزن روغن هم گفته می شد که البته تعریف درستی نیست.
بنیاد SAE مخفف عبارت Society for Automobile Engineers (بنیاد مهندسین خودرو)، ویسکوزیته ی تمام انواع روغن موتور را در دمای 98.9 درجه ی سانتیگراد آزمایش می کند. این درجه حرارت به عنوان یک استاندارد قراردادی (معادل 210 درجه ی فارنهایت) برای پیشرانه های خودرو در حین کار، مورد قبول واقع شده است.
روغن های چهار فصل به واسطه ی استفاده از پلیمر های خاص می توانند ویسکوزیته ی متفاوتی در دماهای مختلف داشته باشند. حرف W در توضیح ویسکوزیته ی این روغن ها، از واژه ی Winter به معنی زمستان گرفته شده است. به عنوان مثال روغنی که عبارت 20W-50 روی آن دیده می شود، ویسکوزیته ای بین 20 تا 50 دارد. یعنی زمانی که موتور خودروی شما گرم باشد (حدود 10 دقیقه پس از استارت، به دمای 100 درجه ی سانتیگراد رسیده باشد) روغن دارای ویسکوزیته ی 50 است؛ اما در لحظه ی استارت ویسکوزیته ی 20 دارد، یعنی با این که هنوز گرم نشده (به واسطه ی استفاده از پلیمر ها)، روان تر است.
حال برای روشن تر شدن ماجرا، روغن های 20W-50 و 15W-50 را مقایسه می کنیم. اگر در هوای بسیار سرد زمستان، مثلا منفی 20 درجه به سراغ خودرو برویم، روغن 15W-50 کاملا بهتر از روغن 20W-50 در موتور جاری خواهد شد. به همین دلیل، خودروهای داخلی در اکثر مناطق ایران با ویسکوزیته ی 20W-50 به خوبی کار می کنند و تا دمای منفی 10 درجه مشکل خاصی ندارند؛ اما مردم مناطق سردسیر کشور، مثل استان های آذربایجان از روغن هایی 10W-40 یا 5W-30 استفاده می کنند. فراموش نکنیم روغن های 20W-50، معمولا ماینرال و نمونه هایی مثل 5W-30 از نوع سینتیک هستند.