شناور طرح چیست؟

شناور طرح به معنای شناوری است که باتوجه به محل احداث سازه ساحلی یا دریایی، و کاربری آن، دارای بیشترین حجم ترافیک عبوری و مرور باشد. به این معنا که در طراحی بنادر، آبراهه، حوضچه بندر، سازه های دریایی و …. ابعاد اجزاء را بر اساس ابعاد (طول، عرض، ارتفاع، آبخور) این شناور طراحی می کنند.

به عنوان مثال در طراحی سکوهای ثابت دریایی، برای سرویس دهی به سکو، در یکی از وجوح (جهات) راه دسترسی در نظر می گیرند که در آن پلکان از یک ارتفاع در دریا شروع و تا ترازهای عرشه سکو ادامه می یابد. انتخاب تراز شروع پلکان، انتخاب ابعاد و فاصله ضربه گیر(فندر)ها و جزئیات دیگر طراحی این بخش وابسته به شناوری است که برای خدمت رسانی به سکوی مئرد نطر در آینده مورد استفاده خواهد گرفت.

همچنین در طراحی اسکله های تی شکل (T shape)، نیز بر اساس بزرگ ترین و کوچک ترین شناوری که در زمان بهره برداری از اسکله پهلوگیری خواهد نمود، 4 عدد ضربه گیر را با آرایشی قرار می دهند که کوچک ترین شناور بزرگ تر از فاصله دو ضربه گیر داخلی باشد و بتواند به آنها تکیه دهد و بزرگ ترین شناور نیز بتواند با استفاده از ضربه گیرهای دورتر، پهلوگیری نماید. لذا مفهوم شناور طرح (Design Vessel) به شناورهای مورد نظر جهت استفاده از آن اسکله نیز اطلاق می شوند.

شناور طرح در آبراهه ها نیز موضوعی مشابه دارد، در طراحی ابعاد (عرض، شعاع انحنا و …) آبراهه ها، می‌بایست بر اساس نوع و محل قرار گیری آبراهه با استفاده از مشخصات ابعادی شناور طرح به تعیین ابعاد پرداخت.

به بیان دقیق تر گام اول در طراحی بنادر، اسکله ها، سازه های پهلو گیری و مسیرهای عبور و مرور شناورهای دریایی، انتخاب شناور مناسب و مورد نظر جهت بهره برداری از سازه مورد نظر می باشد. در بسیاری موارد این شناور یا کشتی طرح با بررسی آمار های دریایی و مشاهدات میدانی ثبت شده در مورد شناورهای ورودی به یک منطقه و یا شناورهای تولید شده در منطقه که مورد استفاده دریانوردان قرار می گیرد تعیین می گردد.

به عنوان مثال در طراحی ابعاد یک اسکله در دریای خزر، ابتدا باید کاربری اسکله مورد نظر تعیین، سپس شناورهای موجود در این دریاچه مشخص گردد. شناورهایی که مد نظر بهره برداری از این اسکله هستند تعیین شده و سپس از روی ابعاد شناورهای مورد نظر، عمق، طول، و سایر مشخصات اسکله های بندر و حوضچه چرخش مشخص گردد. همچنین باتوجه به توسعه های اتی و روند تغییر در مشخصات شناورهای درحال ساخت در منطقه، باید امکان بهره برداری از سازه درحال احداث در آینده بدون تغییرات یا با تغییرات کم هزینه در نطر گرفته شود.