نرخ بهره

زمانی که بحث قرض گرفتن پول و یا اخذ وام پیش می آید، موضوع مهم و قابل توجه برای متقاضی وام، نرخ بهره است. بهره در واقع به میزان سودی گفته می شود که وام گیرنده، علاوه بر مبلغ دریافتی، به وام دهنده پرداخت می کند. در ادامه این مطلب به شرح مفهوم نرخ بهره پرداخته شده است.

مفهوم نرخ بهره

نرخ بهره به نرخی گفته می شود که برای جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداختی در امروز و دریافت آن در آینده به دلیل ارزش زمانی پول و نرخ تورم از وام گیرنده دریافت می گردد.در واقع می توان گفت که در شرایط متعارف بازار، برای جبران فرصت های سرمایه گذاری وام دهنده، مبلغی به عنوان حداقل سود مورد انتظار وام دهنده به نرخ اضافه می شود که اصطلاحا به آن نرخ بهره می گویند.

تعریف نرخ بهره از نظر فیشر

نرخ بهره درصد پاداش پرداختی بر روی پول، بر حسب پول در تاریخ معینی می باشد که معمولا یک سال پس از تاریخ معین است.

انواع نرخ بهره

غیر از تئوری هایی که در مورد نرخ بهره وجود دارد، در بازار های مالی و سرمایه، نرخ بهره در انواع مختلفی قابل ارزیابی و محاسبه می باشد.در بازار های مالی سرمایه گذاران در مقابل اعطای تسهیلات و وام به مشتریان و متقاضیان اعتبارات، دارایی ها و ابزار های مالی را دریافت می نمایند که در اوراق بهادار با درآمد ثابت، متقاضی وام یا ناشر این اوراق، مبلغ معینی را که نسبتی از ارزش اسمی اوراق قرضه محسوب می شود، برای پرداخت تعهد می نماید.این مازاد که در فواصل زمانی معینی باید پرداخت گردد، نرخ بهره می باشد که دارای انواع زیر است

نرخ بهره اسمی غیر از معادله فیشر، ناشران اوراق قرضه در زمان انتشار اوراق قرضه، یک نرخ بهره اعلام می کنند که نرخ بهره اسمی نام دارد و به صورت زیر می باشد:

1-نرخ بهره جاری

اوراق قرضه ای که در بازار های مالی مورد معامله قرار می گیرند، دارای قیمت متفاوتی نسبت به قیمت اسمی می باشند که به این قیمت، قیمت جاری می گویند. یعنی اگر بهره سالانه تقسیم بر قیمت جاری ورقه قرضه شود، نرخ بهره جاری به دست می آید.

2-نرخ بهره موثر

ناشران اوراق قرضه، بهره مربوطه را در فاصله های زمانی 3 ماهه یا 6 ماهه پرداخت می کنند که این کار باعث می شود سرمایه گذار بتواند بهره دریافت شده را مجددا سرمایه گذاری نماید و بازده سرمایه خود را افزایش دهد. در نتیجه نرخ بهره سرمایه گذار، با نرخ بهره اعلام شده متفاوت خواهد بود.

راه های محاسبه نرخ بهره

برای محاسبه نرخ بهره دو روش زیر وجود دارد:

بهره ساده:

محاسبه نرخ بهره ساده با توجه به میزان مبلغی است که شخص در حساب بانکی سپرده گذاری کرده است.به عنوان نمونه اگر شخص مورد نظر 100 هزار تومان با نرخ بهره 2 درصد شش ماهه در بانک سپرده گذاری نماید، هر 6 ماه مبلغ 2 هزار تومان بهره دریافت می کند که در مجموع 4 هزار تومان بهره سالانه می باشد.

بهره مرکب

 این روش از بهره بسیار جالب توجه می باشد. در این روش، اگر مبلغ 100 هزار تومان در حساب سپرده گذاری شده است، بانک شروع به پرداخت 2 هزار تومان بهره می کند اما میزان بهره ای که در مرحله بعد به آن سرمایه تعلق می گیرد، بر اساس میزان پولی محاسبه می شود که از گذشته در حساب مورد نظر انباشته شده است، یعنی برای 102 هزار تومان.

اگر چه در این مثال ارزش آن ناچیز می باشد، اما باید یادآور شد که برای مبالغ هنگفت، بهره مرکب یک روش بسیار موثر برای کسب سود بیشتر و بازدهی بالا تر می باشد.