کلیه شرکت ها باید در «اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری به ثبت برسند. برای این کار با توجه به نوع شرکت ها، مدیران آنها باید مدارک لازم را تسلیم مرجع ثبت شرکت ها نمایند.شرکت، ممکن است اختیاری یا قهری باشد که قانون مدنی هر دو نوع آن را به رسمیت شناخته اما بحث این کتاب اساسا راجع به شرکت های اختیاری است.
برای تشکیل شرکت باید قراردادی بین افراد تشکیل دهنده آن منعقد شود در این قرار داد روابط همکاری بین افراد آن قصد انتفاع موضوع مشارکت و اختصاص مبلغی به عنوان سرمایه درج می شود. این قرارداد «اساس نامه» یا «شرکت نامه» نامیده می شود.
تعریف شرکت در قانون مدنی
قانون مدنی در تعریف شرکت می گوید: شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شی واحد به نحو مشاع. هرگاه مالی در مالکیت مشترک دو یا چند نفر باشد، چنین مالکیتی مشاع و چنین حالتی را اشاعه می گویند. اشاعه آن است که مالکیت همه مالکان، در همه ذرات شی مربوط پراکنده بوده و وجود داشته است.شرکت مالکیت مشاع است و تشکیل آن یا ناشی از عقد است و یا جنبه قهری دارد.
شرکت عهدی
شرکت عقدی، شرکتی است که به طور ارادی و اختیاری از جانب صاحبان و مالکین یک شی به وجود می آید. مثلا دو یا چند نفر با هم قراردادی می بندند و اموال خودشان را به صورت مشاع در می آورند.شرکت عقدی ناشی از توافق شرکا است. به عبارت دیگر مالکیت عقدی زمانی است که مالکیت مشاع ناشی از توافق بین شرکا باشد که اصطلاحا به آن عقدی می گویند.
شرکت قهری
شرکت قهری جنبه اختیاری ندارد و بدون اراده مالکین به وجود می آید. شرکت قهری از جمله در وراثت ایجاد می گردد که ورثه بدون اراده و قهرا مالک مشترک متوفی می شوند. لازم به ذکر است که شرکت تجاری هیچ گاه قهری نیست.
انواع شرکت ها
1- شرکت های تجارتی
شرکت های تجارتی یا شرکت بازرگانی، شرکتی است که بین دو یا چند نفر، به منظور تحصیل سود با نام مخصوص، تحت عنوان یکی از شرکت های مذکور در قانون تجارت با رعایت مقررات مربوط، تشکیل و به ثبت می رسد.شرکت های تجارتی بر هفت نوع است که قبلا به آن ها اشاره شده است.
گروه بندی شرکت های تجارتی
شرکت های تجارتی را به سه گروه تقسیم کرده اند:
همان گونه که قبلا اشاره شد، در ماده 200 قانون تجارت، شرکت های تعاونی تولید و مصرف نیز جز شرکت های تجارتی ذکر شده است. ولی در حال حاضر شرکت های تعاونی را به علت داشتن وضع خاص، نمی توان از انواع شرکت های تجارتی به شمار آورد.
الف- شرکت های سرمایه
وجه تشابه این گروه شرکت ها این است که فقط دارایی شرکت، وثیقه طلب طلبه کاران شرکت است و سهام داران یا شرکای آن ها، هیچ گونه مسئولیتی در برابر بدهی های شرکت ندارند.اگر شرکت منحل شود و دارایی آن، کافی برای پرداخت طلب طلبه کاران نباشد، آن ها حق مراجعه به سهام داران یا شرکای شرکت و مطالبه باقی مانده طلب خود را از دارائی شخصی او ندارند. بدین ترتیب بقیه طلب آنها از شرکت بدون وصول مانده و سوخت می شود.
ب- شرکت های اشخاص
شرکت های اشخاص از شرکت تضامنی و شرکت نسبی تشکیل می شود.در این شرکت ها، بر عکس شرکت های سرمایه، فقط دارایی شرکت نیست که وثیقه طلب طلبه کاران شرکت می باشد، بلکه دارایی هریک از شرکا نیز وثیقه طلب مزبور به شمار می رود.بدین ترتیب، شخصیت و دارایی شرکا در اعتبار شرکت و رابطه معامله کنندگان با آن نقش و اهمیت دارد. به همین علت این شرکت ها را شرکت های اشخاص نامیده اند.
هر گاه شرکت منحل شود و دارایی شرکت برای پرداخت دیون شرکت کافی نباشد، طلبه کاران شرکت می توانند برای باقی مانده طلب خود به شرکا مراجعه و آن را از دارایی شخصی آنها وصول نمایند.وجه افتراق شرکت تضامنی با شرکت نسبی این است که در شرکت تضامنی هریک از شرکا به تنهایی و قطع نظر از سرمایه ای که در شرکت دارد مسئول پرداخت تمام دیون شرکت است و شرکا در برابر طلبه کاران شرکت مسئولیت تضامنی دارند.
ولی در شرکت نسبی، طلبه کار برای مطالبه و وصول باقی مانده طلب خود از دارایی شخصی شرکا می تواند به هر یک از آنها به نسبت سرمایه او به کل سرمایه شرکت، رجوع نماید.
ج- شرکت های مختلط
شرکت های مختلط مرکب است از شرکت مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی. در این شرکت ها همان طور که از بودن کلمه مختلط در اسم شرکت پیداست، اختلاط و آمیختگی شریک و جود دارد. شرکا بر دو نوع اند:
در شرکت مختلط غیر سهامی، شریک ضامن و شریک سهام دار در شرکت مختلط سهامی شریک با مسئولیت محدود و شریک سهام دار در برابر بدهی های شرکت هیچ مسئولیتی ندارد و دارایی شخصی آن ها به هیچ عنوان وثیقه طلب طلبه کاران شرکت نیست.
وضع آنان از این لحاظ، عینا همان وضع سرمایه گذاران یعنی شرکا و سهام داران در شرکت های سرمایه است. لیکن شریک ضامن قطع نظر از مقدار سرمایه خود در شرکت، مسئولیت پرداخت دیون شرکت است و دارایی شخصی او مانند دارایی شرکت وثیقه طلب طلبه کاران می باشد.هرگاه شریک ضامن دو نفر یا بیشتر باشند، در این صورت مسئولیت آن ها تضامنی بوده و در مقابل طلب طلبه کاران شرکت عینا همان وضع شرکای شرکت تضامنی را خواهند داشت.
2- شرکت مدنی
شرکت مدنی، شرکتی است که به موجب قرار داد، بین دو یا چند نفر برای کسب درآمد از طریق فعالیت مشترک تشکیل می شود.
3 -شرکت های تعاونی
یکی دیگر از شرکت های تجاری شرکت های تعاونی است که هدف اصلی آن کمک به بهبود وضع اقتصادی و رفاه شرکا و تامین حوائج و نیازمندی های مخصوص آنهاست.
4 -شرکت های دولتی
شرکت های دولتی، واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون به صورت شرکت ایجاد شده و بیش از پنجاه درصد سرمایه آن، متعلق به دولت باشد.
5- شرکت هایی که شرکت دولتی تلقی می شوند
هر شرکت تجارتی که از طریق سرمایه گذاری شرکت های دولتی ایجاد می شود مادام که بیش از پنجاه درصد سهام آن متعلق به شرکت های دولتی است، شرکت دولتی تلقی می شود.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
