در این مقاله قصد داریم کلیه اقداماتی که بر اساس استاندارد 13968 برای بازرسی و تست نبشی صورت می گیرد را معرفی نموده و آنها را توضیح دهیم. به طور کلی تست و بازرسی مقاطع فولادی عملی است که در سه بخش مورد توجه قرار می گیرد:
بخش تولید: پس از اینکه مقاطع تولید می گردند، به منظور تعیین سطح کیفی آنها می بایست آزمایشاتی صورت گیرد تا مطابق آن با استاندارد تولید سنجیده شود. این موضوع در مورد نبشی نیز صدق می نماید.
بخش سفارش متریال: در پروژهایی که متریال آن به طور کامل مشخص و به لحاظ استانداردی کاملا شفاف می باشد، مشخصات فنی استانداردی برای مقاطع و محصولات فولادی در نظر گرفته می شود. این مشخصات فنی می بایست به صورت مستند قابل ارائه باشد. در زمانی که مسئولان تامین متریال پروژه اقدام به سفارش متریال می نمایند با مشاهده این مستندات می توانند انتخاب درستی در خصوص متریال مورد استفاده خود انجام دهند.
بخش ساخت: زمانی که قرار است یک محصول فولادی در سازه ای استفاده شود، علیرغم وجود مستندات ممکن است عدم انطباق هایی در محصول مشاهده گردد. لذا بحث بازرسی و تست آن محصولات در این مرحله اهمیت پیدا می نماید. در صورتیکه که مواردی مشاهده گردد که با مشخصات فنی لازم برای محصول انطباق نداشته باشد، بازرسین اجازه استفاده از این محصولات را در پروژه صادر نمی نمایند.
استاندارد مورد استفاده در تست و بازرسی نبشی
به طور کلی می توان تست و بازرسی یک محصول از جمله نبشی را شامل چند مرحله فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی دانست. مرحله فیزیکی بیشتر به مشخصات ظاهری نبشی باز می گردد. مرحله شیمیایی مربوط به ترکیب شیمیایی و مرحله مکانیکی به مباحثی همچون تست کشش و خمش مرتبط می باشد.
آنالیز شیمیایی نبشی
برای مشخص کردن آنالیز شمیایی یا ترکیب شیمیایی نبشی، استاندارد ASTM 415 مورد استناد قرار می گیرد. البته استانداردهای دیگری که در زمینه مشخص کردن آنالیز شیمیایی محصولات فولادی مورد استفاده قرار می گیرند می تواند به عنوان جایگزین استفاده شود. برای انجام آزمایش ترکیب شیمیایی می بایست ابتدا به صورت مشخصی از محصولات نمونه برداری کرد. این عمل نیز نیاز به یک رویه مشخص دارد که در استاندارد ASTM E1806 و یا ISO 14284 مشخص شده است.
آزمون کشش و خمش
در مورد انجام آزمون های کشش و خمش نیز استانداردهای گوناگونی وجود دارند. استانداردی که برای تست کشش و خمش نبشی به کار گرفته می شود استانداردهای 10272 و استاندارد 1016 می باشند.
کیفیت ظاهری نبشی
نبشی های تولیدی باید دارای سطحی صاف باشد به نحوی که کیفیت آن با روش نورد نبشی مطابقت داشته باشد. سطح نبشی باید عاری از عیوب و زدگی باشد. هر گونه ترک، پوسته، پارگی، دندانه و تا خوردگی قابل قبول نیست. انتهای شاخه نیز نباید حالت تورق یا لایه لایه شدن داشته باشد.
در صورتیکه روی سطوح نبش عیوب جزیی مشاهده شود، می توان آنها را به روش سنگ زنی یا روش های دیگر از بین برد و این به شرطی است ه ضخامت قسمت های سنگ زده از حد رواداری ذکر شده کمتر نشود. ضمنا قسمت های اصلاح شده باید کاملا پرداخت شود و مرز بین قسمت اصلاحی و سطح نورد شده کاملا صاف و هموار باشد.
بازرسی نبشی
مشخصات فیزیکی که شامل ابعاد، اندازه ها، وزن و شکل ظاهری نبشی می باشند و همچنین عناصر موجود در آنالیز شیمیایی نبشی، خواص مکانیکی اعم از تنش تسلیم، مقاومت کششی نبشی، ازدیاد طول نسبی و خمش نبشی، جوش پذیری و شکل ظاهری باید با توجه به رواداری های مربوطه که در بند های قبلی گفته شد مطابقت داده شود.در صورت عدم تطابق هر یک از موارد فوق، باید به نحو زیر تصمیم گیری و یا اقدام کرد:
ویژگی های فیزیکی
عدم تطابق ابعاد، اندازه ها و مشخصات دیگر باعث می گردد محصول از حدود استاندارد خارج گردد. در صورتیکه وزن نمونه مورد آزمون با ارقام مندرج در جدول وزنی مطابقت نداشته باشد بازرسی مجدد آنگونه که خواهیم دید مورد نظر قرار خواهد گرفت. هر گونه عدم تطابق شکل ظاهری نبشی باعث می گردد نبشی از حدود استاندارد خارج در نظر گرفته شود.
ویژگی های شیمیایی
عدم تطبیق عناصر موجود در آنالیز شیمیایی نبشی به این معنی که یکی از عناصر به طور کلی نباشد یا اینکه درصد وزنی آن مطابق با جدول مورد استناد نباشد، باعث خروج محصول از حدود استاندارد خواهد شد.
خصوصیات مکانیکی نبشی
برای آزمایشات مربوط به خواص مکانیکی رواداری های ذکر شده است. این رواداری ها در جدول تصویر شماره 3 به طور دقیق بر اساس ضخامت های نبشی مشخص شده اند. اگر نتایج به دست آمده با این موارد همخوانی نداشته باشد محصول از حالت استاندارد خارج می باشد و به اصطلاح فنی مورد پذیرش قرار نمی گیرد.
بازرسی نبشی به صورت مجدد
بازرسی و آزمون مجدد خصوصیات مکانیکی نبشی در صورتی که طبق آنچه گفته شد نیاز باشد انجام می گیرد. در صورتی که نتایج آزمون مکانیکی با شرایط منتدرج در این استاندارد مطابقت نداشته باشد باید نمونه های مجدد به تعداد دو برابر مورد نیاز آزمون مربوطه از محصول برداشته و آزمایش های لازم را تکرار نمود. چنانچه نتایج کلیه نمونه های آزمون اخیر با شرایط این استاندارد مطابقت داشته باشد نتایج آزمون اولیه مد نظر قرار نمی گیرد و در غیر این صورت محصول خارج از استاندارد می باشد.
در صورتیکه نتایج وزن نمونه مورد آزمایش با مندرجات جدول وزنی نبشی مطابقت نداشته باشد می بایست دو نمونه دیگر از شاخه های جداگانه انتخاب شده و توزین گردد. چنانچه نتایج کلیه نمونه های آزمون اخیر با شرایط این استاندارد مطابقت داشته باشد نتایج آزمون اولیه مد نظر قرار نمی گیرد و در غیر این صورت محصول خارج از استاندارد می باشد.
نشانه گذاری مشخصات نبشی
بسته های شاخه باید دارای حداقل دو پلاک یا برچسب مشخصات با دوام باشند که نشانه های زیر به طور مشخص روی آنها درج شود:
در مورد شماره استاندارد می بایست تولید کننده مجوز لازم را از موسسه استاندارد وتحقیقات صنعتی ایران دریافت نموده و سپس اقدام به درج آن به صورت هارد پانچ بر روی نبشی نماید.
گواهینامه فنی
برای هر محموله نبشی قابل عرضه به بازار باید گواهینامه فنی که حداقل حاوی مشخصات زیر می باشد، تهیه و صادر شود:
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
